اکبری، ۱۳۸۷۳۴

تعداد مالکیت نهادی سبب ارتقای محتوای اطلاعاتی سود شرکت نمی شود و ممکن است آن را تنزیل نیز بخشد. سطح مالکیت نهادی محتوای اطلاعاتی سود را کاهش نمی دهد بلکه امکان دارد سبب افزایش آن نیز بشود.بررسی رابطه بین مالکین نهادی و محتوای اطلاعاتی سودکرمی، ۱۳۸۷۳۵تعداد مالکیت نهادی سبب ارتقای محتوای اطلاعاتی سود شرکت نمی شود و ممکن است آن را تنزیل نیز بخشد. سطح مالکیت نهادی محتوای اطلاعاتی سود را کاهش نمی دهد بلکه امکان دارد سبب افزایش آن نیز بشود.بررسی رابطه بین مالکین نهادی و محتوای اطلاعاتی سودکرمی، ۱۳۸۷۳۵در سال های اولیه دوره تصدی حسابرسی، میزان دقت سودهای پیش‌بینی شده مدیریتآ افزایش( خطای پیش‌بینی کمتر) و پس از آن کاهش می یابدبررسی تأثیر طول دوره تصدی حسابرسی بر خطای سود پیش‌بینی شده در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهرانعزیز خانی، ۱۳۹۱۳۶پیش بینی های ارائه شده ( دارای خبر مثبت و منفی ) بر قیمت سهام تأثیر گذار است. بین متغیرهای سطح اقلام تعهدی سرمایه در گردش و خطای آخرین پیش‌بینی سال جاری با خطای پیش‌بینی سال آتی رابطه مثبت و بین درصد سرمایه گذاران نهادی با خطای پیش‌بینی سال آتی رابطه منفی وجود دارد.محتوای اطلاعاتی پیش‌بینی سود، تکرار سوگیری در ارائه پیش‌بینی ها و عوامل مؤثر بر خطای پیش بینیغلامی پور، ۱۳۹۱۳۷

۲-۴- خلاصه فصل دوم

مطالب فصل دوم در دو بخش مبانی نظری و پیشینه تحقیق گنجانده شده است. مبانی نظری به مطالبی پیرامون موضوع تحقیق توجه دارد. در این تحقیق به دلیل اینکه پیش‌بینی سود توسط مدیران مطرح می‌باشد، سعی کردیم تا ساختاری از پیش‌بینی سود مدیریت را توضیح دهیم.در بخش پیشینه ابتدا تحقیقات انجام شده در خارج از کشور طی سال های ۲۰۱۲-۱۹۷۲ میلادی و سپس تحقیقات انجام شده در داخل کشور، طی سال های ۱۳۹۱-۱۳۷۷ بیان شده است.

فصل سوم

روش شناسی تحقیق

۳-۱- مقدمه

پایه هر علمی، روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می­رود. ‌از اصطلاح «روش تحقیق» معانی خاص و متمایزی در متون علمی استنباط می­ شود ولی آنچه در اینجا مطرح است یک فرایند نظام­مند برای یافتن پاسخ یک پرسش یا راه ­حل یک مسئله است. در این مورد آمده است: «روش تحقیق مجموعه ­ای از قواعد، ابزار و راه­های معتبر (قابل اطمینان) و نظام یافته برای بررسی واقعیت­ها، کشف مجهولات و دستیابی به راه ­حل مشکلات است» (خاکی، ۱۳۸۲). هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین توانایی مدیر با احتمال افشای سود پیش ­بینی شده توسط مدیران، دفعات پیش ­بینی سود توسط مدیران و دقت پیش ­بینی سود توسط ایشان ‌می‌باشد.

در این فصل به روش تحقیق پرداخته می­ شود. انتخاب روش تحقیق بستگی به هدف، نوع کاوش محقق برای دست یافتن به هدف، ماهیت موضوع مورد تحقیق و امکانات اجرایی آن دارد. در اینجا به تشریح روش شناسی پژوهش، شامل فرضیه ­های پژوهش و متغیرهای مربوطه، تعریف جامعه نمونه آماری، دوره مطالعه، روش پژوهش و نحوه گردآوری داده پرداخته می­ شود.

۳-۲- فرضیه ­های تحقیق

غرض از فرضیه یا گمانه، عبارت است از حاصل ایجاد پیوند موقت بین دو یا چند نمونه، به گونه ­ای که ایده و یا طرز نگرشی جدید در ذهن پدید آورد. این امر از طریق مطالعه در اطلاعات دسته­بندی شده و تعمق در آن ها حاصل می­ شود. فرضیه را حدسی عملی نیز می­نامند. بدان خاطر که مبانی آن را با روش علمی به دست آورده­ایم و تلاش و کاوش علمی ما که با بهره گرفتن از روش­های علمی صورت گرفته بود در این امر مؤثر بوده است (قائمی، ۱۳۶۸). در تحقیق حاضر سه فرضیه جهت تبیین روابط بین متغیرهای اساسی مورد آزمون قرار ‌می‌گیرد:

۳-۲-۱- فرضیه اول و مدل

مطالعه سود پیش ­بینی شده توسط مدیریت، بررسی انگیزه­ های مدیریتی درافشای پیش ­بینی را به همراه داد. تئوری ترومن (۱۹۸۶) بیان می­دارد که مدیران پیش ­بینی سود را جهت ابراز توانایی­هایشان منتشر ‌می‌کنند. مدیران با انگیزه، به منظور حداکثر کردن ارزش شرکت سود را پیش ­بینی ‌می‌کنند، زیرا عمل کردن بدین ترتیب به سرمایه ­گذاران نشان می­دهد که مدیران از توانایی پیش ­بینی تغییرات ‌در مورد وضعیت اقتصادی شرکتشان برخوردارند. نوی (۱۹۹۹) متوجه شد که مدیران در زمان افشای اخبار خوب نسبت به زمان افشای اخبار بد فروش بیشتری دارند. آبودی و کازنیک (۲۰۰۰) دریافتند که شرکت­ها اخبار بد ‌در مورد سود پیش ­بینی شده را فقط پیش از پاداش اختیار خرید سهام به مدیر منتشر ‌می‌کنند. نهایت اینکه مدیران با توانایی بالا با احتمال کمتری پیش ­بینی مدیریتی را به دلایل فرصت­طلبانه منتشر ‌می‌کنند (فرانسیز ۲۰۰۸، مالمندیرو تات ۲۰۰۹). بر این اساس فرضیه اول تحقیق به صورت ذیل تدوین شده است:

«بین توانایی مدیریت و احتمال افشای سود پیش ­بینی شده در بازه زمانی مقرر رابطه معناداری وجود دارد.»

Disclose – افشای اطلاعات

Ability– توانایی مدیر

Instown% – درصد مالکیت نهادی در سال جاری

OutsideDir% – درصد مدیران غیر موظف در هیئت مدیره در سال جاری

Size – اندازه شرکت

Sales- Conc – تمرکز فروش

Loss – زیان

Increase – افزایش درآمد

StdDevEarn – انحراف معیار تغییرات سالانه سود طی سه سال گذشته

Beta – بتای الگوی بازاردر سال گذشته

Resid Var – انحراف معیار با بهره گرفتن از الگوی بازار طی سال گذشته

۳-۲-۲- فرضیه دوم و مدل

بحث ما بیشتر در این حوزه صورت می­پذیرد که مدیران توانمند تمایل به نگهداری جریان بازار تغییرات در محیط اقتصادی شرکت­هایشان دارند و لذا با احتمال بیشتری نسبت به مدیران با توانایی پایین
پیش ­بینی­های همیشگی منتشر ‌می‌کنند. در اینجا اثر هزینه­ های اختصاصی (هزینه­ های اختصاصی عامل مؤثر در افشای اطلاعات درباره مشتری ‌می‌باشد. تحقیقات گسترده، مخارج تحقیق و توسعه و سطح بزرگتر از دارایی‌های نامشهود خالص از سرقفلی و مخارج تبلیغات معیارهایی از هزینه­ های اختصاصی هستند و باعث می­شوند که شرکت­ها اطلاعات درباره مشتری از جمله هویت مشتری و مبلغ دلار فروش به مشتری را پنهان کنند. که در اینجا فروش نیز معیاری برای هزینه­ های اختصاصی هستند.) و یا دعوی قضایی را بر افشای پیش ­بینی توسط مدیریت کنترل می­کنیم. کازنیک و لو (۱۹۹۵) و اسکینر (۱۹۹۴) دریافتند شرکت­هایی که اخبار بد به همراه دارند نسبت به شرکت­های با اخبار خوب، تمایل بیشتری به افشا مکرر نشان می­ دهند. این در حالیست که میلر (۲۰۰۲) متوجه شد که شرکت­ها افشا را در طول دوره ­های افزایش پیگیری (تأیید) سودآوری افزایش می­ دهند (به عنوان مثال خبر خوب).

‌بنابرین‏ معاهداتی که در تقابل صریح با منشور سازمان ملل متحد قرارداشته یا مخالف قواعد آمره بین‌المللی باشند، درحقوق بین ­الملل اعتبار حقوقی ندارند؛ مانند معاهداتی به هدف تجاوز بریک کشور دیگر انعقاد می­یابند، چنین معاهدات به دلیل مخالفت با منشور که تجاوز را ممنوع ساخته معتبر نیست.

• رضایت؛ رضایت طرف‌های معاهده به التزام یا انعقاد یک معاهده یک از عناصر اساسی دیگر در اعتبار معاهدات است. اراده در صورتی می ­تواند موجد التزام باشد که به طور صریح و آزاد اعمال‌شده باشد. در غیر این صورت می‌توان گفت رضا معیوب و موجب بطلان معاهده است^[۲۵۲].

‌بنابرین‏ اقداماتی که باعث از میان رفتن رضایت دولت‌های گردد، مانند اکراه یا اجبار، تدلیس و اشتباه می ­توانند موجبات ابطال معاهدات را فراهم آورند. راجع به تأثیر اجبار بر ابطال معاهده یک تحول تاریخ وجود دارد. تا جنگ جهانی اول اجبار باعث ابطال نمی­شد. ولی بعد از جنگ جهانی اول و خصوصاًً انعقاد پیمان بریان-کلوگ^[۲۵۳] و نامشروع شناختن کاربرد زور در روابط بین‌الملل، اجبار باعث ابطال معاهدات می­شوند. با این وصف در مارس ۱۹۳۹ هیتلر، رئیس‌جمهور وقت چکسلواکی «هاچا^[۲۵۴]» را مجبور به انعقاد معاهده­ای تسلط آلمان بر مناطق بوهم و موراوی چکسلواکی کرد. با شکست آلمان در جنگ جهانی دوم و پیروزی متفقین، چکسلواکی مجدداً استقلال خود را به دست آورد و در نتیجه سرزمین­های مذکور دوباره به آن کشور مدغم گردید. دادگاه نظامی نورنبرگ در رأی مورخ یک اکتبر ۱۹۴۶ میلادی، اعلام داشت که چون معاهده مذکور با اعمال فشار و اجبار منعقد گردیده بود، لذا باطل ‌می‌باشد. در سال ۱۹۶۸ میلادی، مقامات دولتی و رهبران حزب کمونیست چکسلواکی، تحت‌فشارهای شدید مقامات اتحاد شوروی سابق، معاهده­ای در ۱۴ اکتبر همان سال ‌در مورد استقرار نیروهای پیمان ورشو در چکسلواکی منعقد نمودند. این معاهده نزد جامعه بین‌المللی بی‌اعتبار و باطل اعلام گردید، زیرا با فشار روانی و عقیدتی بر نمایندگان رسمی کشور چکسلواکی منعقدشده بود^[۲۵۵]. در این مورد این سوال مطرح می­ شود که آیا اجبار و اکراه تنها شامل کاربرد یا استفاده از قدرت فزیکی است یا فشار سیاسی و اقتصادی را نیز شامل می‌شوند؟ کنوانسیون حقوق معاهدات ۱۹۶۹ وین در این خصوص، میان اجبار فزیکی و فشارهای سیاسی و اقتصادی تفاوت قائل شده است. موضوع فشارهای سیاسی و اقتصادی در کنوانسیون وین به‌صراحت ذکر نشد، ولی کشورهای اشتراک کننده این کنفرانس، با صدور اعلامیه جداگانه از دولت‌های خواسته‌اند در تنظیم معاهدات از فشارهای سیاسی– اقتصادی استفاده نکنند. ادعای عدم استفاده از هر نوع فشار در انعقاد معاهدات همواره از سوی کشورهای جهان سوم که مخالف هر گونه سلطه استعماری کشورهای قدرتمند بودند مطرح‌شده است^[۲۵۶]. در قضیه ماهیگیر بریتانیا علیه ایسلند در ۱۹۷۳ موضع فشار سیاسی از سوی دیوان بین ­المللی دادگستری بررسی گردید. ایسلند که حق ماهیگیری بریتانیا را در ورای مناطق انحصاری ماهیگیری اطراف سواحل خویش از طریق مبادله یاداشت در سال ۱۹۶۱ میان وزرای خارجه دوکشور به رسمیت شاخته بود. ‌در سال‌ ۱۹۷۱ اعلام کرد که این توافق خاتمه یافته و در ۱۹۷۲ اقدام به وضع قانونی نمود که ‌به این کشور اجازه می­داد تا منطقه انحصاری ماهیگیری خویش را از ۱۲ مایل به ۵۰ مایل توسعه دهد. بریتانیا این قانون را برخلاف تعهدات ایسلند به خود دانسته و به دیوان بین‌المللی دادگستری ارجاع نمود. ایسلند مدعی شد که تبادل یادداشت با بریتانیا که در آن ایسلند خود را موافق با نظر بریتانیا دانسته، صرفاً به دلیل وجود ناوگان جنگی بریتانیا در مناطق دریایی مورد نزاع می‌تواند باشد. ولی دیوان این ادعا را که مبتنی بر فشار بود و می‌توانست مبادله یادداشت‌ها را از بنیان باطل سازد را رد کرد. دیوان اضافه کرد که نمی‌توان چنین اتهام بزرگی که صرفاً بر پایه ادعای کلی و مبهم قرار دارد و مبتنی بر هیچ دلیل نیست را موردبررسی قرار دهد. قاضی مکزیکی قضیه «پادی لا نیرو^[۲۵۷]» که موضوع موافق طرف ضعیف داشت، در نظر مخالف خود، به‌وضوح بیان کرد: یک قدرت بزرگ، وسایل مختلفی برای به کار بردن زور و آوردن فشار بر ملتی کوچک در اختیار دارد و حداقل می‌تواند از طریق سیاسی برای پذیرش نظرش فشار آورد. فشارهای غیرمادی و سیاسی وجود دارند که نمی‌توان به وسیله مدرک اثبات نمود ولی موجودیت آن‌ ها غیرقابل‌انکار است^[۲۵۸].

انعقاد پیمان­های استراتژیک و امنیتی افغانستان با آمریکا در شرایط صورت گرفته که دولت افغانستان از هر نظر ضعیف بوده، تسلطی بر بحران‌های موجود ندارد. مردم از حاکمیت فاصله گرفته و این فاصله با عملکرد دولت هرروز بیشتر از پیش شده است. در حالی که امریکا نقش مؤثری در تصمیم گیرهای افغانستان به عنوان ‌تامین کننده امنیت، ثبات اقتصادی و سیاسی در این کشور دارد^[۲۵۹]. امریکا با شکل دادن نظام سیاسی موردنظر خود در افغانستان که دارای حاکمیت محدود، باسیاست خارجی بیمار و واگرایی اجتماعی و درونی شدید، تلاش کرده تا وابستگی مداوم افغانستان ‌به این کشور را تداوم بخشد^[۲۶۰]. درچنین وضعیتی این سوال مطرح می­ شود که آیا پیمان­های استراتژیک و امنیتی منعقده میان افغانستان و آمریکا از مظر حقوق بین ­الملل معتبراند یا خیر؟ گرچه هنوز از سوی حقوق دانان داخلی و خارجی در این مورد بررسی صورت نگرفته است. ولی درپاسخ ‌به این سوال ما نیازمند تفکیک میان پیمان­های استراتژیک و امنیتی خواهیم بود. پیمان استراتژیک که در اول مه ۲۰۱۲ میلادی، میان افغانستان و آمریکا امضا و از سوی مجلس افغانستان نیز تصوب شده، درهشت بخش و ۳۴ ماده تنظیم کننده روابطی دو کشور در ابعاد غیر نظامی است، روابطی نظامی را بخش سوم این پیمان، به امضای پیمان امنیتی جداگانه میان دوکشور ارجاع داده است. ‌بر اساس قواعد که در بالا ذکر آن رفت، امضای پیمان استراتژیک میان آمریکا و افغانستان از این منظر مشکل خاصی ندارد.

اما ‌در مورد پیمان امنیتی ۲۰۱۴ میلادی افغانستان و آمریکا، این موضوع قابل بررسی است؛ زیرا هردو کشور در انعقاد این پیمان اختلاف نظر شدید داشتند و همین مسئله باعث طولانی شدن انعقاد این پیمان از سال ۲۰۱۳ الی پایان ۲۰۱۴ میلادی گردید. پس از بروز اختلاف میان دولت افغانستان و آمریکا، بر سر امضای پیمان امنیتی و طرح پیش‌شرط‌هایی برای امضای آن از سوی حامد­کرزی رئیس‌جمهور افغانستان، دولت آمریکا فشار و تهدید را بر دولت افغانستان غرض امضای این پیمان به کار گرفت. این فشار­ها از قطع تدارکات سوختی ارتش افغانستان که این کشور مسئولیت تأمین آن­را داشت آغاز تا وابسته ساختن کمک­های اقتصادی اش به امضای پیمان امنیتی از سوی افغانستان را در برگرفت^[۲۶۱]. درنهایت نیزگزینه صفر یا خروج کامل نیروهای خود از افغانستان را مطرح ساخت^[۲۶۲].

جدول۴-۲): توصیف وضعیت جمعیت شناختی نمونه از نظر مدرک تحصیلی

مدرک تحصیلی آزمودنها
فراوانی
درصد
درصد تجمعی
سایر
۱
۱٫۱
۱٫۱
فوق دیپلم
۱۳
۱۳٫۷
۱۴٫۷
فوق لیسانس
۲۸
۲۹٫۵
۴۴٫۲
لیسانس
۵۳
۵۵٫۸
۱۰۰٫۰
کل
۹۵
۱۰۰٫۰

جدول فوق به بررسی ویژگی فردی آزمودنی‌ها از نظر مدرک تحصیلی می پردازد با توجه به جدول بیشترین درصد آزمودنی‌ها دارای مدرک لیسانس(۸/۵۵) و کمترین درصد در گروه سایر هستند. این وضعیت در نمودار زیر بهتر نمایان است.

نمودار ۴-۲ ):توصیف وضعیت جمعیت شناختی نمونه از نظر مدرک تحصیلی

1. 1. – Cambel. S. ↑

1. 1. – Spector, A. ↑

1. 1. – Descy,E. ↑

1. 1. – Vaillanta,G.T. ↑

1. 1. – Puchalaski,C.M. ↑

1. 1. – Sarasune,D. ↑

1. 1. – Hongtuchen,C. ↑

1. 1. – Rassel,K. ↑

1. 1. – Diener,E. ↑

1. 1. – Freuden berger. ↑

1. 1. – Maslach,C. ↑

1. 1. – Li,A. Early,s.f. ↑

1. 1. – Ryff,C.D. ↑

1. 1. – Maslach,C. ↑

1. 1. – Zoher,D. & Marshal,I. ↑

1. 1. – Oconner,D.B. ↑

1. 1. ۱- Marx & Bakh,F. ↑

1. 1. – Freued,S. ↑

1. 1. – Hamiltone,M. ↑

1. 1. – Durkheim,E. ↑

1. 1. – Emmons,R. ↑

1. 1. ۱ -Frankel.V.E. ↑

1. 1. – Richard,P.S. & Bergin,A.E. ↑

1. 1. – Fallot,R.D. ↑

1. 1. – Hodge,D.R. ↑

1. 1. – William james ↑

1. 1. – Yong,A. ↑

1. 1. – Pargament,K.L. ↑

1. 1. – Philip penyl, ↑

1. 1. – Hyrous,D. ↑

1. 1. – Froom,A. ↑

1. 1. – Gilman,R. & Huebner,E.S. ↑

1. 1. – Diener,E. ↑

1. 1. – Ryff,C.D & Singer,B.H. ↑

1. 1. – Erikson,E. ↑

1. 1. – NewGarten,C. ↑

1. 1. – Allport,G.W. ↑

1. 1. – Denor,W.H. ↑

1. 1. – Whith born ↑

1. 1. – Diner,E. & Oshi,S. & Lucas,R.E. ↑

1. 1. – Heady,R. & wearing,k. ↑

1. 1. – Wissing & Van Eden model ↑

1. 1. – micalus,G. ↑

1. 1. – Telic theories ↑

1. 1. – Diner,E. ↑

1. 1. – self acceptance ↑

1. 1. – purpose life ↑

1. 1. – personal growth ↑

1. 1. – environmental mastery ↑

1. 1. – Autonomy ↑

1. 1. -positive relationship with other ↑

1. 1. – Li, A. Early, S.F. ↑

1. 1. -Sarrason,h. ↑

1. 1. -Buraly patter,v. ↑

1. 1. – Williams & Sternthal ↑

1. 1. – Freud,S. ↑

1. 1. – Ellis,A. ↑

1. 1. – James,W. ↑

1. 1. – Yong ↑

1. 1. – Allport,G.W. ↑

1. 1. – Maslow ↑

1. 1. – Adler ↑

1. 1. – Fromm ↑

1. 1. -cummings,J.۲-Miller,A ↑

1. 1. – Thoresen,C.E. ↑

1. 1. – Koing,G. & Larson,B.D. ↑

1. 1. – Mc Cauly,C.S ↑

1. 1. – Simpson,D.B. ↑

1. 1. – Newman,J.L. ↑

1. 1. – Fuqua,D.R. ↑

1. 1. – Emmons,R. ↑

1. 1. – Pargament,K.L. ↑

1. 1. – Mahounii,S. ↑

1. 1. – Cecero,J.J. ↑

1. 1. – Bedrosian,D.R. ↑

1. 1. – Fuentes , A. ↑

1. 1. – Bornstein,R.F. ↑

1. 1. – Dezutter,J. ↑

1. 1. -finaly ,J.R. ↑

1. 1. -Santen,A. ↑

1. 1. -Alparsalen,O. ↑

1. 1. – Larson,D. ↑

1. 1. – Halord,G. & Koing,G. ↑

1. 1. – Rew , L . & Wong ,Y.j ↑

1. 1. – Stewart ,C ↑

1. 1. – Gillum , R.F ↑

1. 1. – Sinha ,J.W.& Cnaan, R.M & Gelles ,R.G ↑

1. 1. – Krucoff,M.W. ↑

1. 1. – Koin,.G. ↑

1. 1. – Thorsan,C.E. ↑

1. 1. – Harriss,A. ↑

1. 1. – Oman,D. ↑

1. 1. – Daviis,V. ↑

1. 1. – Brown,P. & Tiemey,B. ↑

1. 1. – Thune – Boyle,I.C. ↑

1. 1. – Addington – Hall,J. ↑

1. 1. – Trevino,M.K. & Pargament,K.L. ↑

1. 1. – Hasanovic,M. pajevic ,L. ↑

1. 1. – Ryff ,C.D. & Keyes,C. ↑

1. 1. – Brown,P. & Tiemey,B. ↑

1. 1. – Trevino,M.K. ↑

1. 1. – Bierman,C. & Alex,D. ↑

1. 1. – Hunler,O.S. ↑

1. 1. – Ellis,A. ↑

1. 1. – Pargament,K.L. ↑

1. 1. – Allport,G.W. ↑

1. 1. – Frankel,V.E. ↑

1. 1. – Yang,K.P & Mao,X.Y. ↑

1. 1. – Estanli hall ↑

1. 1. – Eric froom ↑

1. 1. – Koeng Karol,L.G. ↑

1. 1. – Roberts,K.A. ↑

1. 1. – Reliability ↑

1. 1. – Maslach,C. ↑

1. 1. – Maslach,C. & Jakson,D. ↑

1. 1. – Ryff,C.D. ↑

مفهوم سازگاری از پیچیدگی‏ها و مشکلات زیادی برخوردار است و همان طوری که ‌در مورد اکثر مفاهیم صادق است، اختلاف نظرهای زیادی در این خصوص به چشم می‏خورد. در سال‏های اخیر ما شاهد تغییرات گسترده‏ای در نگرش نسبت به سلامت و سازگاری بوده‏ایم. انسان هر دم با مشکلاتی رو در رو می‌گردد و می‌کوشد تا بر این موانع و مصائب فائق آید و گونه‌ای تعادل نسبی را در امور زندگی پدید آورد. این تعادل از طریق هماهنگی و ارتباط بین مشکلات و ساز و کارهای موجود جهت حل آن ها به دست می‌آید. ناهماهنگی در تعادل ساز و کارهای مشکل گشایی یا فرو گشودن مشکلات در ارتباط با تهدیدها منجر به ایجاد بحران‌های روانی می‌گردد. مک‌گروری (۱۹۷۸) هر گونه عاملی را که تعادل فرد را بر هم زند بحران نام داده است (اسلامی‌نسب، ۱۳۷۳).

سازگاری اجتماعی در اصطلاح، مراوده بین فرد و محیط و محیط اجتماعی تعریف شده است (ویزمن و پی‌کل، ۱۹۷۴). سازگاری اجتماعی به منظور اجرای وظایف، ارتباط با دیگران و خشنودی از این نقش‌ها را در بر می‌گیرد. سازگاری اجتماعی شامل انکار درونی و رفتارهای غیر مشهود نمی‌شود که معمولا در این مواقع بیماری به عنوان علائم بیماری تلقی می‌شود.

در تبین مفهوم سازگاری اجتماعی، ویزمن و پی‌کل (۱۹۷۴) مانند پارسون و بالز (۱۹۵۵) نقش‌ها را به دو دسته تقسیم کرده‌اند: نقش‌های وسیله‌ای و نقش‌های مستقیم.

نقش‌های وسیله‌ای، غالباً مربوط به حفظ روابط عاطفی در بین اعضاء خانواده می‌باشد. فردی ممکن است در یکی از این ها دچار مشکل شده باشد، ولی در دیگری مشکلی نداشته باشد. مثلاً درشغل ناسازگاری نشان بدهد ولی به عنوان پدر یا مادر موفق باشد.

منظور از سازگاری، انطباق متوالی با تغییرات و ایجاد ارتباط بین خود و محیط به نحوی است که حداکثر خویشتن سازی را همراه با رفاه اجتماعی، ضمن رعایت حقایق خارجی امکان پذیر می‏ سازد، بدین ترتیب سازگاری به معنی همرنگ شدن با جماعت نیست. سازگاری یعنی شناخت این حقیقت که هر فرد باید هدف‏های خود را با توجه به چهار چوب‏های اجتماعی، فرهنگی تعقیب نماید (فرید، ۱۳۷۵).

وقتی می‏گوییم فردی سازگار است که پاسخ‏هایی را که او را به تعامل با محیطش قادر می ‏کند آموخته باشد تا در نتیجه به طریق قابل قبول اعضای جامعه خود رفتار ‏کند تا احتیاجاتی در او ارضا شوند. یک فرد در یک موقعیت اجتماعی خاص می‏تواند خود را به طریق مختلف با آن موقعیت تطبیق دهد یا سازگار کند (فرید، ۱۳۷۵).

جریانی که با به وجود آمدن احتیاجی شروع شده و انسان پس از انجام فعالیت‏هایی به برطرف کردن آن احتیاجات اقدام کند، سازگاری می‏نامند (پورمقدس، ۱۳۶۷).

هرگاه تعادل جسمی و روانی فرد به گونه‏ای دچار اختلال شود که حالت ناخوشایندی به وی دست می‏ دهد و برای ایجاد توازن نیازمند به‌کارگیری نیروهای درونی و حمایت‏های خارجی باشد و در این اسلوب ساز و کارهای جدید موفق شود و مسأله را به نفع خود حل کند، گویند فرایند سازگاری به وقوع پیوسته است (اسلامی‌نسب، ۱۳۷۳).

روان شناسان به طور سنتی سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجه قرار داده ‏اند و ویژگی‏هایی از شخصیت را به هنجار تلقی کرده ‏اند که به فرد کمک می ‏کند تا خود را با جهان پیرامون خویش سازگار سازد. یعنی با دیگران در صلح و صفا زندگی کند و جایگاهی برای خود در جامعه به دست آورد. اکنون بسیاری از روان شناسان احساس می‏ کنند که اگر اصطلاح «سازگاری» در معنای ‌هم‌نوایی با اعمال و اندیشه‏های دیگران تلقی شود، در این صورت چنان باری از تلویحات منفی خواهد داشت که دیگر نمی‏تواند توصیفی از شخصیت سالم به دست دهد. آنان بیشتر به ویژگی‏های مثبتی مانند فردیت، آفرینندگی و شکوفایی استعدادهای بالقوه تأکید دارند (فرید، ۱۳۷۵).

سازگاری اجتماعی براین ضرورت متکی است که نیازها و خواسته‌های فرد با منافع و خواسته‌های گروهی که در آن زندگی می‌کند هماهنگ و معتدل شود و تا حد امکان از برخورد و اصطکاک مستقیم و شدید با منافع و ضوابط گروهی جلوگیری به عمل آید (اسلامی‌نسب، ۱۳۷۳).

سازگاری فرایندی در حال رشد و تحول پویا است که شامل توازن بین آنچه افراد می‏خواهند و آنچه جامعه‏شان می‏پذیرد به عبارت دیگر، سازگاری یک فرایند دوسویه است؛ از یک طرف به صورت مؤثر با اجتماع تماس برقرار می ‏کند و از طرف دیگر، اجتماع نیز ابزارهایی را تدارک می‏بیند که فرد از طریق آن ها توانایی‏های بالقوه خویش را واقعیت می‏بخشد. در این تعامل، فرد و جامعه دستخوش تغییر و دگرگونی شده و سازشی نسبتاً پایدار به وجود می ‏آید (شادمان، ۱۳۸۳).

سازگاری اجتماعی به وضعیتی گفته می‏ شود که افراد یا گروه ها، رفتار خود را به تدریج و از روی عمد و غیر عمد تعدیل می‏ کنند تا خود را با فرهنگ موجود سازگاری نمایند مانند رعایت عادت‏ها، عرف و تقلید. به عبارتی سازگاری اجتماعی آن نوع واکنش‏هایی است که شخص برای رعایت محیط اجتماعی از خود نشان می‏ دهد و آن ها را به علت هماهنگی‏شان با معیارهای اجتماعی و پذیرفته شدن از طرف آن، اساس رفتارخود قرار می‏ دهد (دیلمی، ۱۳۸۰).

انسان محصول اجتماع است و مسلماًً تحت تأثیر نظامها و فرهنگ‌های جامعه خود قرار دارد و سازگاری او یک سازگاری اجتماعی است؛ و در چنین شرایطی است که باید نیازهای خود را بر آورده سازد و آرامش و تعادل خود را حفظ کند، ‌بنابرین‏ انسان می‌باید با اجتماع سازش یا سازگاری نماید (اسلامی‌نسب، ۱۳۷۳).

موشازیندر^[۵۵] دو نوع شیوه سازگاری را مطرح می‌کند:

سازگاری هیجان مدار: شامل استراتژی‌های تخیلی کردن، فعالیت‌های هوشیاری که تحت تأثیر قانونمندی خاصی است.

سازگاری مسئله مدار: شامل استراتژیهای حل مسئله، عقلانی کردن، کم‌کردن موقعیت استرس‌زا (موشازیندر، ۱۹۹۶).

تحلیل فرایند سازگاری

جریان سازگاری از مراحل به هم پیوسته گوناگونی تشکیل شده که افراد را در حالات گوناگون در بر‌می‌گیرد. آغاز فرایند سازگاری از نیاز یا سائق شروع شده و با ارضای آن تمام می‌شود. ‌بنابرین‏ می‌توان مراحل سازگاری را خروج از حالت تعادل و رسیدن به حالت تعادل مجدد دانست.چرخه سازگاری را به صورت زیر می‌توان مطرح کرد (اسلامی‌نسب، ۱۳۷۳).

۱-۲٫ فلوچارت چرخه سازگاری افراد

دلایل سازگاری:

۱- می‌خواهیم به آرمان و آرزویمان برسیم.

۲- به خود شناسی و خود سازی اقدام و سپس احساس سلامت کنیم.

۳- نیازهای معنوی را پاسخ بگوییم.

۴- رابطه‌ای با خداوند برقرار کنیم و احساس کنیم که خالق از بنده راضی است.

۵- در طریق منطقی و عقلی گام گذاردن است.

۶- برای پیشرفت و تعالی و جلو رفتن و بهتر شدن است (اسلامی نسب، ۱۳۷۳).

ملاک و معیار سازگاری

۲-۱-۸-انگیزش پیشرفت تحصیلی

سازه ی انگیزش پیشرفت تحصیلی در مدرسه به رفتارهایی که به یادگیری پیشرفت مربوط است ، اطلاق می شود (هوسن ، ۱۹۹۴)

رویکردهای زیادی برای تعریف انگیزش پیشرفت تحصیلی وجود دارد ، بعضی از رویکردها به انگیزش های مربوط به موفقیت به طور عام می پردازند . یکی از آن ها ، رویکرد هدف هاست. رویکرد هدف ها ‌بر اساس انگیزش های سازگارانه و ناسازگارانه پدید آمده است (ایمز،۱۹۹۴)

تحقیقات در این زمینه این رویکرد نشان داده است ، کودکانی که توانایی‌های یکسانی دارند ، در برابر مشکلات آموزشی و یادگیری ، پاسخ های متفاوتی می‌دهند ، بعضی از افراد با وجود توانایی‌های سطح بالا با این دشواری ها به گونه ی مواجه می‌شوند که به نظر می‌رسد توانایی اندکی دارند و از این که تلاش هایشان به موفقیت نمی رسد ، ناامید می‌شوند ، گاهی در قالب الگوی درماندگی آموخته شده آن را تفسیر می‌کنند که ناسازگارانه است ، زیرا در مقابل رسیدن کودکان به اهداف ارزشمند و بالفعل کردن توانایی‌های درونی آن ها مانع ایجاد می‌کند .در مقابل ، گروهی مشکلات را به گونه ی می بینند که می‌توانند بر چالش هایی که بر سر راه شان هست غلبه کنند ، از مشکلات ناراحت نمی شوند ، حتی در وجودشان احساس لذت از غلبه نمودن بر چالش پدید می‌آید . آن ها توجه خود را به تغییر دادن راهبردها با حداکثر تلاش متمرکز می‌کنند و سطوح حل مسئله خود را غنی تر می‌کنند . این واکنش ها را پاسخ هایی با جهت گیری تسلط می‌نامند(ایمز،۱۹۹۴)

پژوهشگران انگیزش پیشرفت تحصیلی را مربوط به دو طبقه از اهداف می دانند : اهداف عملکردی و اهداف یادگیری (دوئیک ،۱۹۹۸). دوئیک (۱۹۹۸)در نظریه هدف – محوری خود پیش‌بینی می‌کند ، رفتار افراد با سوگیری های متفاوت در دست یابی به اهداف ، به ادراک آنان از توانایی هایشان بستگی خواهد داشت.

دوئیک (۱۹۹۸)اشاره می‌کند در اهداف عملکردی ،هدف، عملکرد و کفایت است و دانش آموزان موفقیت ها را به عنوان ملاک کفایت خویش می دانند . در اهداف یادگیری ، هدف ، یادگیری و تسلط بر کفایت است. در این حالت افراد به دنبال هدف های دیگری هستند و در جستجوی فعالیت جدید و افزایش کفایت خود تلاش می‌کنند.به عبارت دیگر ، دانش آموزانی که اهداف عملکردی را مد نظر دارند ، در ابتدا علاقه مند به اکتساب ارزشیابی های مثبت از توانای هایشان هستند ، سعی می‌کنند تا از موارد منفی اجتناب کنند ، این افراد ترجیح می‌دهند ارزشیابی مثبتی در یک تکلیف آسان تر به دست آورندتا این که احتمال ارزشیابی منفی در تکلیفی مهم تر و چالش انگیزتر را بپذیرند.

امادانش آموزان دارای اهداف یادگیری ، ابتدا متوجه کسب مهارت های جدید یا گسترش دانش خود هستند ، حتی اگر مستلزم داشتن خطاهایی در این راه باشند ، لذا ضروری است که با انجام پژوهش هایی علمی مهم ترین همبسته های انگیزش پیشرفت تحصیلی شناسایی و سهم نسبی هر یک از آن ها در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی مشخص گردد.در دایره المعارف تعلیم و تربیت ، هوسن و دیگران (۱۹۹۴)انگیزش پیشرفت تحصیلی را بیشتر به آن بعدی از انگیزش منحصر می دانند که انگیزش درونی دانش آموز نامیده می شود . انگیزش درونی یک حالت روان شناختی است و هنگامی حاصل می شود که انسان خود را دارای کفایت لازم و خود کنترلی بداند . خودکنترلی به دو بخش تقسیم می شود : فرصت کنترل یا فرصتی که به دانش آموز داده می شود تا برای امور تحصیلی خود تصمیم بگیرد و توانایی کنترل یا احساس کفایتی که دانش آموز در موقعیت باید داشته باشد تا بتواند بر آن اساس اقدام کند.

۲-۱-۹-پیشرفت

پیشرفت ،میل به انجام دادن خوب کارها متناسب با معیار برتری است . این نیاز،افراد را برای جستجو کردن “موفقیت در رقابت با معیار برتری”با انگیزه می‌کند .(مک کللند ،۱۹۵۳)

واکنش هیجانی افراد هنگامی که با معیارهای برتری مواجه می‌شوند ،تفاوت دارد . افراد دارای نیاز زیاد به پیشرفت عموما با هیجان گرایشی (مانند امید)و رفتار گرایشی پاسخ می‌دهند ، در حالی که افراد دارای نیاز کم به پیشرفت (ترس زیاد از شکست)عموما با هیجان اجتنابی (مثل اضطراب)و رفتار اجتنابی واکنش نشان می‌دهند.(همان)

انگیزه پیشرفت عبارت است از نیروی انجام دادن خوب کارها نسبت به استانداردهای عالی. دیوید مک للند و جان اتکسنیون که ماهیت انگیزش پیشرفت را در چهل سال اخیر مطالعه کرده‌اند نیاز پیشرفت را اینگونه تعریف می‌کنند. جستجو کردن موفقیت در رقابت با استانداردهای عالی شخص با انگیزش پیشرفت نیرومند می‌خواهد در برخی از تکالیف چالش انگیز موفق شود.

‌بنابرین‏ ،افراد دارای نیاز زیاد به پیشرفت ، تکالیف نسبتاٌ دشوار را انتخاب می‌کنند ، فوراٌ به تکالیف پیشرفتی می پردازند در تکالیف نسبتا دشوار تلاش بیشتری به خرج می‌دهند و عملکرد بهتری دارند ، در صورت رو به رو شدن با مشکلات استقامت می‌کنند و مسئولیت موفقیت ها و شکست ها را می‌پذیرند.

طبق مدل پیشرفت کلاسیک اتکینسون ، گرایش در برابر اجتناب رفتاری حاصل ضرب نیاز فرد به پیشرفت ، احتمال موفقیت ، و مشوق موفقیت (یعنی ،Ts=Ms*Ps*Is) و ترس فرد از شکست ،احتمال شکست ،و مشوق اجتناتب از شکست است (یعنی Taf=Maf*Pf*If). این فرمول در موقعیت هایی مانند تکالیف نسبتاٌ دشوار ، رقابت و کارفرمایی، رفتارهای گرایشی در برابر اجتنابی را نسبتاٌ خوب پیش‌بینی می‌کند.(همان)

۲-۱-۱۰-اهداف پیشرفت

سه نوع هدف پیشرفت وجود دارد : ۱ – عملکردی – گرایشی ۲ – عملکردی – اجتنابی ۳ – تسلط

نیاز به پیشرفت ، پذیرفتن هدف های عملکردی – گرایشی را پیش‌بینی می‌کند ، ترس از شکست ، هدف های عملکردی – اجتنابی را پیش‌بینی می‌کند و انتظارات شایستگی ، هدف های تسلط را پیش‌بینی می‌کنند . هدف های تسلط و عملکردی – گرایشی عموما با پیشرفت و نتایج مثبت ارتباط دارند ، در حالی که هدف های عملکردی – اجتنابی چنین نیستند.(ایمز،۱۹۸۴)

۲-۱-۱۱-منشأ نیاز به پیشرفت

نیاز به پیشرفت عبارت است از: میل به انجام دادن خوب کارها در مقایسه با معیار برتری. این نیاز افراد را برای جستجو کردن «موفقیت در رقابت با معیار برتری» با انگیزه می‌کند (مک کللند، اتکینسون، کلارک و لوول)( ۱۹۵۳) اما معیار برتری، اصطلاح گسترده ای است، به طوری که رقابت با تکلیف مثل حل کردن معما، نوشتن رساله ای متقاعد کننده، رقابت با خود مثل دویدن در مسابقه در بهترین زمان ممکن، بالا بردن معدل نمره ها، یا رقابت کردن با دیگران مثل بردن مسابقه و شاگرد اول کلاس شدن را شامل می شود. آن چه در تمام موقعیت های پیشرفتی مشترک است این است که شخص می‌داند عملکرد آتی او ارزشیابی معناداری از شایستگی فردی اوست. معیارهای برتری ‌به این علت نیاز پیشرفت را برمی انگیزند که عرصه بسیار معناداری برای ارزیابی میزان شایستگی فرد تأمین می‌کنند (مارشال ریو ، ترجمه سید محمدی ۱۳۸۲).

مورای نیاز به پیشرفت را به عنوان تمایل به غلبه بر موانع و مشکلات، کسب قدرت و سعی در انجام کارهای مشکل تعریف می‌کند(بک ،۱۹۸۳)

نیاز به پیشرفت را می توان در سه مقوله ی زیر به اختصار توضیح داد :

۱ – تأثیرات جامعه پذیری ۲ – تأثیرات شناختی ۳ – تأثیرات رشدی