پژوهشی با هدف، تعیین عوامل بازدارندهی انجام پژوهش از دیدگاه اعضای هیئت علمی و ارائه طرحی برای مقابله با این عوامل توسط رضائیان و همکاران(۱۳۸۸)، در دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان انجام شداینپژوهش به روش توصیفی- مقطعی انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه طراحیشده دوقسمتی شامل سوالات دموگرافیک و سوالاتی در خصوص موانع انجام تحقیق بر اساس پنج محور اقتصادی و مالی، سازمانی و اداری،شخصی و اجتماعی، حرفهای و تخصصی، وسایل و امکانات بود. اطلاعات با بهره گرفتن از آزمونهای آماری توصیفی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.در مجموع ۶۱ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه پرسشنامه ها را تکمیل نمودند (میزان پاسخ‌گویی ۵/۵۳ درصد). حداقل و حداکثر سن شرکت کنندگان به ترتیب ۲۷ و ۵۷ سال و میانگین سنی آنان ۸۵/۶ ± ۲۴/۴۰ سال بود. ۴۱ نفر از شرکت کنندگان (۴۹/۶۹ درصد) را مردان تشکیل میدادند نتایج به دستآمده نشان داد: مهمترین موانع تحقیق به ترتیب: موانع سازمانی و اداری، شخصی و اجتماعی و اقتصادی و مالی می‌باشد. به منظور رفع موانع مورد نظر اعضای هیئت علمی، باید درخواستهای آنان را در سه سطح دانشگاه و وزارتخانه، امور پژوهشی دانشگاه و دانشکده ها و درخواستهای ویژه مورد پیگیری قرار داد.
پژوهشی با هدف شناسایی موانع درون دانشگاهی تحقیقات از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز توسط کریمیان و همکاران(۱۳۸۷)، انجام گردید. پژوهش به روش توصیفی پیمایشی انجام شد و جامعه آماری آن را ۵۵۰ نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز تشکیل میدهد. با بهره گرفتن از نمونه گیری طبقهای به نسبت ۸ دانشکده و مرکز تحقیقاتی، از ۲۲۷ نفر نظرسنجی شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته در ۶ حیطه موانع مالی، امکاناتی، حرفهای، علمی، فردی، مدیریتی سازمانی و در مقیاس ۴ گزینه ای لیکرت[۲۶] طراحی و برای تحلیل اطلاعات، از آزمونهای تی تکنمونه ای، تی گروه های مستقل، تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی توکی استفاده شده است نتایج:موانع درون سازمانی از دیدگاه اعضای هیئت علمی به طور معناداری بیش از میانگین مورد قبول (۵/۶۲) بود و وجود کلیه موانع تأیید شد (۰۱/۰>2/86)P) موانع مالی (۵/۱۶ ۱/۷۹) کمترین میانگین را داشتند. میانگین نمرات موانعبیشترین و موانع علمی (۱/۱۹ ۵/۸۱، ترفیع مدیریتی۳/۸۲، موانع فردی ۶/۱۸۲/۸۰، موانع حرفهای ۲/۱۹امکاناتی ۲/۱۸ ۶/۸۲ بود. نوع نگرش اعضای هیأتعلمی به موانع یاد شده با میزانو سازمانی ۲/۱۷ فعالیتهای تحقیقاتی ارتباطی نداشت. بین دیدگاه اعضای هیئت علمی به تفکیک جنسیت، مرتبه علمی، رشته تحصیلی و مسئولیت اجرایی تفاوت معنا دار وجود داشت (۰۵/۰>P). اما در مورد سابقه خدمت تفاوت معنا داری مشاهده نگردید.از دیدگاه اعضای هیئت علمی فعالیت های تحقیقاتی تحت تاثیر موانع متعددی قرار می‌گیرد. بازنگری در فرایند تصویب طرح های پژوهشی، توانمندسازی نیروی انسانی، توجه به کاربست نتایج، طراحی سیستم اطلاعاتی و ارتباطاتی نیز می‌تواند در رفع مشکلات و موانع پژوهش مؤثر باشد.
در پژوهشی که شکیب و رجایی (۱۳۸۵)، تحت عنوان بررسی مسائل ومشکلات پژوهشی اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی منطقه ۹ وارائه راه کارها انجام دادند نتایج نشان داد که عمدهترین مسائل عنوان شده از طرف اعضای هیئت علمی شامل: عدم تسلط کافی برخی اعضای هیئت علمی با چگونگی تهیه واجرای طرحهای پژوهشی، مأخذشناسی و مقالهنویسی، نداشتن قوانین و ضوابط مشخص در جهت ارزیابی فعالیتهای پژوهشی استادان، نبود فضای فیزیکی مناسب برای استفاده از شبکه اینترنت، مطالعه کتب، مجلهها و منابع پژوهش است.
پژوهشی توسط عابدینی و همکاران (۱۳۸۵)، با هدف تعیین دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان نسبت به موانع موجود در انجام فعالیتهای پژوهشی انجام گرفت. این مطالعه از نوع توصیفی مقطعی بود و نمونه آماری، کلیه اعضای هیئت دانشگاه علوم پژشکی به تعداد۸۴ نفرمی باشد.برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته شامل دو بخش؛ ویژگی‌های جمعیت شناختی و شاخص های موانع پژوهش استفاده شد. داده ها به وسیله نرم افزارSPSS[27]و شاخص های آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.در این بررسی کمبود وقت و مشغله با فراوانی ۳۴نفر( ۷/۵۰ درصد) مهمترین مانع و تعداد زیاد واحدهای درسی جهت تدریس، کمبود امکانات و تجهیزات و مقررات دست و پاگیر اداری در اجرای طرحهای تحقیقاتی، بافراوانی ۲۲مورد ( ۸/۳۲ درصد) از موانع دیگر بودند.: بر اساس نتایج مطالعه حاضر بایستی جهت ترغیب و اشاعه روحیه تحقیق، مسئولین دانشگاه نسبت به تامین ابزار و امکانات، از بین بردن بوروکراسیهای اداری، کاهش واحدهای تدریس موظفی و تامین نیروهای مشاورهای در تحقیق اقداماتی را به کار گیرند.
پژوهشی توسط سرشتی و همکاران(۱۳۸۴)،با هدف بررسی موانع انجام تحقیقات از دیدگاه استادان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی شهرکردانجامشد روش پژوهش در این مطالعه توصیفی-تحلیلی مقطعی بود حجم نمونه متشکل از ۴۸۰ نفر از اعضای هیئت علمی و کارکنان دانشکاه علوم پژشکی شهر کرد بود که ازروش نمونه گیری سرشماری(برای اعضای هیئت علمی) و خوشهای تصادفی(برای کارکنان)استفاده شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته بر مقیاس لیکرت بود. نتایج حاصل از این پژوهش:به ترتیب عدم ایجاد انگیزه در پژوهشگران، کمبود وقت و مشغله زیاد، مقرّرات دست‌وپاگیر اداری، عدم استفاده از نتایج تحقیق و ناتوانی ترجمه مقالات فارسی به زبان‌های دیگر و کم‌اثرترین موانع بی‌علاقگی به امر پژوهش، ناتوانی در استفاده از رایانه و مفید نبودن پژوهش بودند.میانگین نمره موانع سازمانی بیشتر از میانگین نمره موانع فردی بود، تفاوت آماری معناداری بین میانگین نمره موانع سازمانی و فردی انجام پژوهش بین اعضای هیئت علمی و کارکنان وجود داشت و لزوم از بین بردن موانع از سوی معاونت پژوهشی دانشگاه، مسئولان بیمارستان‌ها و مراکز بهداشتی ـ درمانی احساس شد.
۲-۳-۲تحقیات خارجی
وتی، بلامی و مورلی (۲۰۰۸)،[۲۸]پژوهشی در کشور های استرالیا، انگلستان و زلاند نو انجام دادند، مشاهده کردند؛ عملکرد پژوهش با تدریس رابطه مثبت دارد . ولی با پست اجرایی، این رابطه از نوع معکوس است. همچنین تتیجه گرفتند؛ عملکرد پژوهشی بیش از آموزش و کارهای اجرایی در ارتقاء اعضای هیئت علمی مؤثر است.
