البته زندگی بدون مقابله با دشواری ها وبدون نیاز به توسعه قابلیت ها تا حدودی کسل کننده است .فرد باید از موقعیتی که در آن قرار دارد ،حداکثر استفاده را بکند و ‌به این منظور لازم است بین توانایی‌های او و تقاضایی که از او می شود توازنی بر قرار باشد.

هنگامی که سطح تقاضا وفشار پایین است ،کار به قدر کافی انگیزه ایجاد نمی کند موجب می شود که افراد دقت و انرژی کمتری را برای انجام آن صرف کنند .

این امر موجب خستگی و دل زدگی آن ها می شود و هنگامی که سطح تقاضا وفشار بالا باشد ،خود را به سختی پیش می راند ‌و هرگز فرصتی برای توقف ‌و بازنگری موقعیتشان نمی یابند. کارگران در موقعیتی آشفته و در هم ،احتمالاَ مانع شکوفایی ،خلاقیت و بروز قوه ابتکار می شود. میزان مطلوب فشار شغلی ، قابلیت اجرایی کار را افزایش می‌دهد و به افراد یاری می رساند تا در برابر فشار ها مقاومت کنند .البته هر فرد در برابر فشار معینی توانایی ایستادن دارد .به نحوی که سطح مقاومت افراد متفاوت است .بعضی از افراد که از عهده فشار های شدیدی که بر زندگی آن ها وارد می شود،بر می‌آیند ، در حالی که بعضی دیگر به سرعت در هم می شکنند ایوان سویچ و ماتسون در مدلی که در نمودار شماره ۱ نشان داده شده است پیشنهاد می‌کنند که خصوصیات شخصی (برای مثال سن ،ویژگی جنسیت ) ویژگی عوامل خارجی موجود در محیط کار (مانند عوامل فیزیکی و عوامل شغلی ) عوامل موجب تنیدگی روحی محسوب می شود ، زیرا در میزان فشار ونیز در نتایج بالقوه تأثیر می‌گذارند البته کمبود حمایت اجتماعی (پذیرش از طرف گروه) نیز به نوبه خود بر میزان تنیدگی روحی (استرس) اثر می گذرد تعلق به یک جامعه ،به فرد هویت و معنا می‌دهد و به او کمک می‌کند که در برابر تنیدگی روحی و فشار های شدید، مقاومت و ایستادگی نماید. حمایت اجتماعی نیز رابطه بین فشار شغلی و تنیدگی روحی را تعدیل می‌کند و از فرد در مقابل تأثیرات منفی تنیدگی روحی تا حدی حمایت می‌کند ، بسیاری از جنبه‌های ساخت یک شبکه مناسب و ایجاد گروه‌های حمایتی ابتکار عمل را در دست گرفت . زیرا این امر سبب می شود تا مشکلات تقسیم شود ، گرفتاری‌ها در معرض دید عموم قرار گیرند و روح انسان خرسند شوند ، حمایت اجتماعی و عاطفی از وجود افرادی در اطراف شما ناشی می‌شود که برخوردشان عمدتاًَ مثبت است و به فردیت ، هویت و شخصیت شما ارج می نهند (دادستان، ۱۳۸۴).

فشار شغلی زمانی برای فرد مطلوب است که بین تقاضایی که باید برآورد و توانایی وی برای برآورد آن توازن وجود داشته باشد. همان گونه که اقتصاددانان می‌گویند، اگر تقاضا یا عرضه سازگار نباشد، قیمت نوسان می‌یابد. برخی از پژوهشگران، این سخن را بسط داده و اظهار داشته اند که هنگامی که میزان تقاضا و توقع از فردی از وضعیت مطلوب فراتر می رود، تنیدگی روحی ایجاد می شود. تنیدگی روحی که در کوتاه مدت برای فرد پرهزینه است در بلند مدت چه او را در هم شکند نیروی حیاتی مانند حساب بانکی است که برداشت ، آن را به پایان می رساند اما برآن نمی‌افزاید. معمولاَ افراد دارای ذخیره ای از انرژی انطباقی هستند که براثر استفاده روزمره تمام می شود.

هر فرد دارای میزان معینی از انرژی است و اگر قرار باشد با چند موقعیت پر فشار همزمان مقابله کند، انرژی او کاهش می‌یابد در هنگام تحت فشار قرار گرفتن ، میزان انرژی بدن فرد افزایش می‌یابد تا قادر به مقابله باشد، متأسفانه چون افراد قادر به تولید انرژی انطباقی نیستند، سرچشمه عرضه آن محدود است. اگر فشار از حد مطلوب بالاتر رود و فرد تمام ذخیره انرژی خود را مصرف کند ، دیگر قادر به سازش با محیط نخواهد بود . در این حالت هر پیشامدی به مشکل تبدیل می شود. فرد اگر پیوسته با مجموعه ای از بحران ها سر و کار داشته باشد، دچار اضطراب شدیدی خواهد شد و در طول زمان توانایی خود را از دست خواهد داد و احساس افسردگی یا بی علاقگی خواهد کرد. مدام عصبی و مضطرب خواهد بود و آرامش از او سلب خواهد شد به هر حال قبل از وخیم شدن وضعیت، علایمی مانند سردرد و یا گرفتگی عضلات به عنوان زنگ خطر برای فرد به صدا در خواهد آمد.بدیهی است اگر افراد به رغم این علایم باز هم از ذخایر انرژی استفاده کنند احتمالاَ علایم هشدار دهنده قوی تری دریافت خواهند کرد .بعضی به خاطر اینکه یکی از دستگاه های بدن خوب کار نمی کند ،عدم توجه ‌به این علایم و ادامه کار با وجود فشار نامناسب به مرگ زودرس منجر خواهد شد.طبیعی است که بین سردرد و مرگ زودرس مراحل متعددی وجود دارد و فرد می‌تواند توازن خود را تا مدت‌ها حفظ کند.برای ایجاد این توازن ،افراد به اطلاعات درباره این حالت نیاز دارند،خصوصاًَ در مواردی که فشار بیش از اندازه کم باشد.(دادستان ، ۱۳۸۴).

۲-۲-۸- نشانه های استرس شغلی

۲-۲-۸-۱- نشانه های روانی

نارضایتی ، افسردگی، اضطراب ، ملامت ، احساس ناکامی ، انزوا و بیزاری،تحریک پذیری و احساس تنش و بی ثباتی،تندخویی،تیک های عصبی .

۲-۲-۸-۲- نشانه های جسمانی

مشکل تر می توان تشخیص داد مانند: سردرد ،بیماری های قلبی، عروقی و انواع آلرژی ها اختلال در خواب و ناراحتی های تنفسی،ناراحتی معده،سوء هاضمه ،زخم های دهان ،دردهای کلی و از دست دادن میل جنسی.

۲-۲-۸-۳- نشانه های رفتاری

که خود بر دو نوع است :نشانه های رفتاری فردی مانند خودداری از کارکردن، مصرف روز افزون دارو ، پرخوری و بی اشتهایی ، رفتار ستیزه جویانه در برابر خانواده ، به طور کلی پیامد نشانه های رفتاری به سازمان یا تشکیلات اداری بر می‌گردد از جمله غیبت از کارها، رها کردن شغل ،افزایش حوادث ناشی ‌از کار ‌و فقدان بهره وری به طور خلاصه استرس شغلی را می توان با توجه به نشانه هایی که در فرد ظاهر می‌شوند، زخم معده و خلق و خوی افسرده یا دشمنی و عناد ورزی مشاهده کرد وهمچنین استرس را می توان با ملاحظه عملکرد فرد در محیط کار مانند غیبت از کار یا از دست دادن بهروری تشخیص داد.

خصوصیات مدرسی که در برابر استرس مقاوم است ، چنین معلمانی

• • • • • • تعادل دارند .
        • • از تکرار چند باره مشکلات در ذهن خود، اجتناب می‌کنند .
        • • روشی آرامش بخش دارند .
        • • از قبول کار زیاد خودداری می‌کنند .
        • معتقدند که می‌توانند به طرز مؤثری ،با مشکلات خود مواجه شوند .

در واقع سطح بهداشت روانی معلمان به عنوان یک گروه حرفه ای ، اکثرا در حد متوسط است .