مدل های مرحله ای قابلیت ارائه شده از طریق حضور آنلاین در این ارزیابی می گنجد شرکت هایی که در یک بازار ویژه عمل می‌کنند مایل به پیگیری یک پیشرفت طبیعی در توسعه ی وب سایت شان برای حمایت از فعالیت های بازار یابی شان هستند در این زمینه سطوح بازار یابی اینترنتی زیر قابل تعریف هستند:

• • سطح صفر: عدم وجود هیچ گونه وب سایت یا حضور آنلاین

• • سطح اول: شرکت در یک وب سایت یک صفحه ی ورودی قرار می‌دهد تا افراد با جست و جوی آن از وجود شرکت یا محصولات آن آگاه شوند در این مرحله هیچ گونه وب سایتی وجود ندارد.

• • سطح دوم: در این سطح یک وب سایت ساده ایجاد شده که حاوی اطلاعات اساسی مربوط به محصول و تماس با شرکت است.

  

• • سطح سوم: شامل یک سایت تعاملی ساده است که در آن کاربران قادر به جست و جوی اطلاعاتی در سایت های مانند دسترسی به محصول و قیمت گذاری هستند.

• • سطح چهارم: شامل یک سایت واکنشی است که از معامله با کاربران حمایت می‌کنند کارکرد های ارائه شده بر حسب شرکت متفاوت است در صورتی که محصولات به طور مستقیم قابل فروش باشد. در این صورت تجارت الکترونیک یا گزینه ی فروشگاه آنلاین در دسترس خواهد بود.

• سطح پنجم: شامل یک سایت کاملا واکنشی و دارای امکان ارتباط متقابل است که بازار یابی رابطه مند را با مشتریان فراهم می‌کند و مجموعه ی کاملی از کارکرد های بازاریابی مربوط به بخش را امکان پذیر می‌سازد.( چانگ ^[۱۷]، ۲۰۱۱: ۲۸).

بسیاری از محققان درباره ی رفتار مصرف کننده آنلاین و مجموعه ی بسیار وسیعی از عوامل و متغیر های مؤثر در خرید آنلاین توسط افراد، مطلب نوشته اند. هافمن^[۱۸](۲۰۰۴)،بر تاثیر ویژگی های جمعیت شتاختی و نابرابری ها در دسترسی به اینترنت ‌بر اساس نژاد و جنس تأکید ‌کرده‌است. محقق دیگری برسن تأکید کرده و گفته است از آن جا که خریداران بزرگ سال دارای امکان دسترسی بیشتری به اینترنت بوده و همچنین به جست و جوی بیشتری برای خرید محصولات می پردازند، نسبت به همتایان جوان خود بیشتر خرید می‌کنند. برای بررسی رفتار مصرف کننده ی آنلاین باید به مطالعه ی دو مقوله توسعه پروفایل های مصرف کننده و تجربیات مصرف کننده پرداخت. (هافمن، ۲۰۰۴: ۵۳)

پروفایل مصرف کننده را می توان به زیر مجموعه ی زیر تقسیم کرد:

متغیر های طبقه بندی: مربوط به آن دسته از صفات شخصی هستند که در سراسر عمر یک فرد، ثابت باقی می مانند. یا در طول زمان به کندی تغییر می‌کند. این متغیر ها به ویژه برای بازاریان مفید هستند زیرا به آن ها در شناسایی مصرف کنندگان و گرو ه های هدف ویژه کمک می‌کنند. علاوه بر این از نظر جابر (۲۰۰۷)، متغیر های تقسیم بندی پروفایل برای دسته بندی مصرف کنندگان با هم به یک شیوه ی معنا دار مورد استفاده قرار می گیرند به طوری که از طریق ارتباطات مناسب رسانه ای قابل دستیابی هستند. بعضی از متغیر های طبقه بندی عبارتند از: سن، آموزش، وضعیت شغلی، جنس، جغرافیا، در آمد، نژاد و مسائل قومی.

متغیر های خاصیت: از آنجا که شامل هر گونه ویژگی مصرف کننده مانند تصورات، باور ها و رویکرد ها یی است که ممکن است در رفتار آنلاین تاثیر بگذارد و نیز به شکل گیری مقاصد فرد برای خرید آنلاین منجر می شود، شناخت و شناسایی آن مشکل تر است. تشخیص این نکته که متغیر های شخصیت نسبت به متغیر های طبقه بندی امکان توسعه، تغییر و تحول قابل ملاحظه ای در طول زمان به وسیله تجربیات خرید آنلاین را دارند. به عنوان مثال اگر یک مصرف کننده نسبت به امنیت معاملات آنلاین به خاطر فقدان مهرت های کامپیوتری، نگرش منفی داشته باشند این نگرش ها باعث شکل‌گیری رویکرد ها ی منفی در قبال اینترنت و کاهش انگیزه برای خرید آنلاین می شود. بر عکس در صورتی یک مصرف کننده معتقد باشد که اینترنت ابزار آسانتری برای خرید است، رویکرد مثبت تری در قبال خرید آنلاین خواهد داشت و در نهایت علاقه ی وی به خرید آنلاین افزایش می‌یابد. هر کدام از این دو موضوع به طور مداوم از طریق بازخورد منفی یا مثبت ناشی از تجربیات آنلاین تقویت می شود. (جابر^[۱۹]، ۲۰۰۷)

باور های مصرف کننده ‌در مورد مجموعه ای از متغیرها ممکن است در نهایت به شکل گیری رویکرد ها ی آن ها در قبال اینترنت و انگیزه های خرید آن ها منجر شود نمونه هایی در این زمینه عبارتند ا ز:

• • امنیت و حفظ اطلاعات – مشتریان انتظار دارند که اطلاعات شخصی و مالی آن ها در هنگام اقدامات آنلاین به صورت مطمئن ذخیره شود. در صورت عدم انجام این امر رویکرد و باور آن ها در قبال خرید آنلاین منفی خواهد شد.

• • ریسک – مصرف کنندگان آنلاین در یک وضعیت تجاری مملو از عدم اطمینان و ریسک اقدام به خرید می‌کنند. شش نوع خطر اصلی احتمالی برای تاثیر بر مصرف کنندگان شناسایی شده اند که عبارتند از: مالی، عملکرد محصول، اجتماعی، روان شناختی، فیزیکی ‌و اتلاف وقت. بهروری در فروش آنلاین در صورتی افزایش می‌یابد که تصور خطر کاهش می‌یابد.

• • اعتماد – اعتماد پیامد بالقوه کاهش ریسک است. برای توسعه باورهای مثبت نسبت به اعتبار آنلاین سازمان و کاهش ریسک، نیاز به افزایش اعتماد است. ابعاد اعتماد شامل تخصص تامین کننده خدمات، عملکرد محصول، اعتبار شرکت، رضایت و مشابهت است.

• سهولت استفاده: سهولت استفاده تصور یک فرد است مبنی بر اینکه استفاده از تکنولوژی جدید آسان خواهد بود و کاربر در مراحل اولیه استفاده از این تکنولوژی جدید با شیوه کارکرد آن به راحتی آشنا می شود(عمر^[۲۰]، ۲۰۱۱: ۲۳۰).

۲-۲-۱-۱- بازاریابی مبتنی بر وب

از چشم انداز بازاریابی، وب نقش مهمی در تجارت الکترونیکی دارد. آن می‌تواند به عنوان نمایشگاه بین‌المللی خیلی بزرگ باشد که خریداران زیادی می‌توانند وارد شوند و از فروشندگان و اجناسشان بازدید کنند. علاوه بر این مشکل اساسی که بازاریاب های سنتی با آن مواجه می‌شوند این است که چگونه بازاریابی خود را با آن تطبیق دهند. به طور مشابه بازاریاب های وب با این معظل مواجه اندکه چطور ارتباط با خوانندگان را شروع کنند تا مشتریان خرید کنند، دوباره به آن بازگشت کنند و به آن ها وفادار بمانند. آمار نشان می‌دهد که ۸۰ در صد شانس ۵۰۰ شرکت در وب سایت ها تنها ۵ درصد منجر به تجارت واقعی در وب می‌شوند.

وب سایت می‌تواند مخلوطی بین فروش مستقیم ( گفتگو با بازدید کننده ) و تبلیغ (طراحی برای توزیع، توصیف کالا، اطلاعات و غیره ) باشد هم چنین وب سایت ها می‌توانند به عنوان مکملی برای فعالیت های فروش مستقیم و تبلیغات توسط بازاریاب ها باشند. با وجود این سازمان های مختلف ممکن است اهداف بازاریابی متفاوتی برای تأسيس یک وب سایت داشته باشند. یک مؤسسه‌ می‌تواند از وب سایت به عنوان وسیله ای برای معرفی خودش و محصولات جدیدش به بازار های بین‌المللی استفاده کنند. بنا براین وب سایت ها می‌توانند برای تحریک مشتریان برای فاز های مختلف فرایند خرید استفاده شوند (برتون^[۲۱] ،۱۹۹۸).

تجربه واقعی خرید آنلاین بر ارزیابی کلی فرایند خرید آنلاین تاثیر دارد تجربیات مثبت بر حسب سهولت، ارائه خدمات و امنیت وب سایت همگی باعث افزایش رضایت مشتری می‌شوند. خرده فروشان باید بدانند که چگونه انتظارات مشتری بالا رفته است. بعضی از حوزه های اصلی که مشتریان در آن دارای انتظارات بالایی هستند عبارتند از: