-
- ارائه جواب بهینه پارتو؛
-
- امکان به کارگیری ورودی ها و خروجی های مختلف با مقیاس های اندازه گیری متفاوت؛
-
- شکل تابع توزیع و روابط تولید محدودیتی برای آن ایجاد نمی کند.
ب) معایب
از جمله معایب تحلیل پوششی داده ها می توان موارد زیر را برشمرد:
-
- اندازه گیری کارایی نسبی نه کارایی مطلق؛
-
- تفاوت بین اهمیت ورودی ها و خروجی ها موجب انحراف در نتایج می شود، اما با محدودسازی وزن های خروجی و ورودی، این مشکل تا حدودی قابل رفع است؛
-
- مشکل انجام آزمون های آماری به دلیل غیر پارامتری بودن؛
-
- تعداد مدل های مورد نیاز و حل آن ها به تعداد واحدهای تحت بررسی بستگی دارد که تا حدودی حجم محاسبات را افزایش میدهد؛
-
- تغییر در امتیاز کارایی محاسبه شده ی تمامی واحدها با اضافه کردن یک واحد جدید به مجموعه واحدهای قبلی بررسی شده؛
-
- احتمال تغییر نتایج ارزیابی به دلیل تغییر در نوع و تعداد ورودی ها و خروجی ها؛
-
- به عنوان یک تکنیک بهینه سازی، امکان پیشگیری از خطا در اندازه گیری و سایر خطاها را ندارد(مهرگان، ۱۳۹۱، ۳۲).
۲-۱۶ مفاهیم ورودی و خروجی
انتخاب ورودی و خروجی ها در تحلیل های کارایی از مباحث ساختاری و اساسی تحلیل میباشد. در مورد بنگاه های مالی مانند بانک ها و مؤسسات بیمه اهمیت این بحث دوچندان است، زیرا در این بنگاه ها، تفکیک کالا و خدمات واسطه ای به ورودی و خروجی، گاهی به سادگی قابل انجام نیست و کالا و خدماتی وجود خواهند داشت که از خصوصیات هر دودسته برخوردار میباشند. به طور کلی در واحدهای تولیدی و صنعتی از ورودی، به منابعی مانند نیروی کار، سرمایه و ساختمان تلقی می شود که در راستای تولید به آن ها نیاز می شود. از خصوصیات ورودی ها این است که هزینه های تولید را افزایش میدهد و از سوی دیگر خروجی به کالا و خدماتی اطلاق میگردد که متقاضی داشته و مصرف کنندگان حاضر به خرید آن بوده و فروش آن برای بنگاه درآمدزا باشد.
کوپر، سیفورد و تن این نکته را اظهار داشتند که بنگاه ها با حفظ ثبات سایر شرایط، عموما خواستار مقادیر کمتری از ورودی ها و مقادیر بیشتر خروجی هستند. آن ها این نکته را در تحلیل های سنجش کارایی منعکس کردند.
در خصوص بنگاه های خدمات مالی مانند بانک ها و مؤسسات بیمه، خروجی ها معمولا ناملموس بوده و بنابرین اندازه گیری و کنترل آن ها به سادگی امکان پذیر نمی باشد. در این گونه مسایل، رویکرد عملگرایانه به دنبال تشخیص و یکسان سازی خدمات ارائه شده توسط این بنگاه ها و یافتن متغیرهای کمکی خواهد بود که رابطه و همبستگی شدیدی با این محصولات داشته باشند(فلاح، ۱۳۸۶، ۲۱).
ورودی ها و خروجی های تحقیق شامل
نهاده ها: هزینه های پرسنلی، هزینه اداری شعبه، تعداد کارکنان شعبه، میانگین سابقه کار کارکنان شعبه
ستانده ها: میزان سپرده ها، ارائه خدمات، میزان تسهیلات.
پیشینه تحقیق
-
- در پژوهشی تحت عنوان “بررسی کارایی بانک های تجاری در ایران و عوامل نهادی مؤثر بر آن” که توسط امیری و همکاران(۱۳۸۵) انجام شده است؛ ضمن ارائه و تحلیل نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه کارایی بانک های تجاری، شاخص عدم کارایی در مورد بانک های صادرات و سپه محاسبه شده است. هدف گذاری بانک ها در جهت جذب هرچه بیشتر سپرده، به عدم کارایی آن ها منجر شده است. سیاستگذاری اغلب بانک ها در جهت افزایش دارایی های ثابت درست نیست. در زمینه نیروی انسانی نیز سیاست گذاری های نظام بانکی قابل نقد است. همچنین در این مقاله به بررسی مهم ترین عوامل محیطی و نهادی مؤثر بر نظام بانکی ایران پرداخته شده است. محیط اقتصادی و سیاسی ایران محدودیت های زیادی بر بانک ها تحمیل نموده است. نحوه حکم رانی موجود در نظام بانکی ایران قادر به ایجاد شرایط لازم برای حفظ حقوق سپرده گذاران نیست. از این رو برای تکمیل فرایند اصلاحات نظام مالی ایران، توجه به شرایط نهادی و بهبود حکم رانی در نظام بانکی ضروری است.
-
- هادیان و همکارانش (۱۳۸۷) در پژوهشی با عنوان “تخمین و مقایسه بهره وری شعب سازمان تامین اجتماعی تهران” بهره وری شعب تامین اجتماعی استان تهران را با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها در فاصله سالهای ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۳ مورد بررسی قرار دادند. یافته های آن ها نشان داد که در طول دوره مورد بررسی میانگین تغییرات کل معادل۰۲۱/۱ بوده است. با توجه به اینکه عدد به دست آمده بزرگتر از یک میباشد دلالت بر بهبود بهره وری در طی دوره مورد مطالعه دارد. همچنین نتایج حاصل از مدل تحلیل پوششی داده ها حاکی از تاثیر پذیری تغییرات بهره وری کل از تغییرات تکنولوژیکی میباشد. تغییرات کارایی مدیریتی و کارایی مقیاس در رتبه های بعدی قرار گرفتند.
-
- مهرافشان (۱۳۸۸) در پژوهشی با عنوان”” در سال ۱۳۸۸ کارایی شعب تامین اجتماعی استان گیلان را مورد بررسی قرار داد. با بهره گرفتن از مدل با بازده به مقیاس متغیر (BCC) و SBM کارایی واحدهای مختلف سازمان تأمین اجتماعی استان گیلان طی دو دورۀ تابستان ۸۷ و پاییز ۸۷ ارزیابی و شعب کارآمد و ناکارآمد تعیین و نقاط قوت و ضعف آن ها مشخص و با بهره گرفتن از مدل AP و SBM واحدهای کارآمد رتبه بندی گردید. طبق یافته های پژوهش نقاط قوت شعب کارآمد در وصولیهای مصوب و تعداد کارگاه های فعال و تعداد بیمهشدگان و نقاط ضعف شعب ناکارآمد در کسری وصول نسبت به مصوب و قطع بیمه بیکاری بوده است.
-
- آماده و همکاران در سال (۱۳۸۸) تحقیقی تحت عنوان، رتبه بندی استان های کشور از لحاظ کارایی فنی بخش صنعت با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها، را به انجام رساندند. در این مقاله با بهره گرفتن از روش تحلیل پوششی داده ها، کارایی فنی بخش صنعت استان های کشور برآورد شد و سپس بر اساس نتایج حاصل استان های کشور رتبه بندی شدند. دوره تحلیل سال های ۱۳۷۵-۸۳ را شامل می شود. نتایج نشان داد که استان های بوشهر، خوزستان، هرمزگان و کرمان بالاترین کارایی فنی را دارا هستند. پس از آن استان های صنعتی مثل تهران، اصفهان، مرکزی و آذربایجان شرقی قرار دارند. میانگین کارایی فنی بخش صنعت ۲۸ استان در فاصله زمانی ۷۵-۸۳ برابر ۷/۶۲ درصد برآورد شده است.
-
- نصر اصفهانی و رضوی (۱۳۸۹) نیز پژوهشی با عنوان ” بررسی و مقایسه کارایی و بهره وری شرکت های خودروسازی با روش تحلیل پوششی داده ها” را به انجام رسانیدند. این پژوهش به بررسی کارایی و بهره وری شرکتهای خودروسازی پرداخته و با بهره گرفتن از آمار و اطلاعات این شرکتها از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۷ کارایی و بهره وری ۵ شرکت خودروسازی را با روش تحلیل پوششی داده ها محاسبه کردهاست .نتایج این تحقیق نشان دهنده کاهش بهره وری صنعت خودروی کشور در سالهای مورد بررسی تحقیق، تغییرات کارایی فنی و مقیاسی و کارایی در مدیریت و همچنین سرعت کم تحولات تکنولوژی در صنعت خودرو میباشد.