معنویت و مذهب می‌توانند باعث بهبود کیفیت زندگی در زنان مبتلا به سرطان گردد به عبارتی زنانی که دارای سرطان رحم بودند اگر از لحاظ معنوی اعتقادات قوی تری داشتند، کیفیت زندگی خود را نیز بهتر ارزیابی می‌کردند و درمان آن ها در زمان کوتاه تری طول می کشید ( آندرا[۴]و همکاران، ۲۰۰۵).
دباغی، اصغر نژاد فرید، عاطف وحید و بوالهری (۱۳۸۶) در مطالعه ای با هدف بررسی اثر بخشی شناخت درمانی گروهی بر پایه تفکر نظاره ای (ذهن آگاهی ) و فعال سازی طرح واره های معنوی و در کاهش عود مصرف مواد افیونی بر روی ۹۰ بیمار مرد با تشخیص وابستگی به مواد افیونی بر پایه معیارهای DSM-IV پس از دوره سم زدایی به این نتیجه رسیدند که هر دو روش شناخت درمانی مبتنی بر تفکر نظاره ای ( ذهن آگاهی ) و فعال سازی طرحواره های معنوی در کاهش عود، افزایش اطلاعات درمانی، مدت باقی ماندن در درمان، کاهش مصرف مواد افیونی،علایم جسمانی، اضطراب، بهبود کارکرد اجتماعی، وضعیت سلامتی و افزایش تأثیر معنویت بر رفتار از نالترکسون مؤثرتر است . روش شناخت درمانی گروهی بر پایه تفکر نظاره ای (ذهن آگاهی ) و فعال سازی طرح واره های معنوی از نظر میزان اطلاعات درمانی، کارکرد اجتماعی، کاهش مصرف مواد و بهبود سلامتی و معنویت از رفتار درمانی شناختی مؤثرتر بودند.
یونگ(۱۹۳۳) معتقد است که انسان در فرایند تکاملی خود، به صورت ناخودآگاه برای رسیدن و تفرب به خداوند برنامه ریزی شده است و انگیزه خداجویی در انسان از هر انگیزه ای قوی تر است بنابرین زمانی که انسان به شیوه ای بتواند خود را به آن نزدیک کند احساس آرامش بیشتری می‌کند و عوامل استرس زا کمتر می‌توانند فرد را دچار فرسودگی کنند.
اعتقادات مذهبی و سبک زندگی معنوی افراد در بهبود مشکلات هیجانی و پیش گیری از ابتلا به مشکلات عاطفی نقش اساسی دارند. همچنین اعتقاد داشتن به خداوند و یا موجودی که بتواند در مواقع بحرانی به فرد توانمندی دهد و فرد را برای طی مسیر راهنمایی کند موجب کاهش و مهار عوامل ایجاد کننده استرس می شود( برگین و همکاران، ۱۹۸۸).
استفاده از منابع دینی و معنوی یکی از شیوه های مهم کنار آمدن با بیماری، در بیماران مبتلا به سرطان و سایر بیماری های تهدید کننده زندگی گزارش شده است ( اینگل و همکاران، ۲۰۰۶). معنویت درمانی به عنوان یک شیوه درمانی نقش بسیار مهمی را در سازگاری با شرایط استرس زای ناشی از بیماری‌های مزمن دارد (لیونه، ارین، تود، ۲۰۰۴).
مهارت‌های معنوی و معنویت می‌تواند در شادکامی پرستاران نقش مثبت داشته باشد و این پرستاران بهتر می‌توانند با استرس های روزانه کنار بیایند و ضمن فرسودگی کمتر بازدهی و راندمان بالاتری داشته باشند( باقری و همکاران،۲۰۱۰).
استفاده از فرایندهای معنویت در گروه درمانی بسیار تاثیر گذار و دارای اهمیت است و می‌تواند در بالا بردن حمایت های اجتماعی، سازگاری و تطابق در امور مربوط به سلامت جسمی و روانی مؤثر باشند( روهیم و گرین برگ[۵]، ۲۰۰۷).
میان سلامت روان، سلامت جسم، رضایت از زندگی و سر زندگی با باورهای معنوی ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد و باورهای معنوی می‌توانند افراد را در برابر استرس حاصل از مسایل اجتماعی حمایت کنند( اکستین و کرن[۶]، ۲۰۰۲).
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
مقدمه:
در این فصل روش پژوهش، جامعه آماری، نمونه مورد پژوهش، ابزارهای تحقیق، روش گردآوری اطلاعات و روش آماری معرفی میگردد و در ادامه روایی و پایایی آن ها مورد بررسی قرار می‌گیرد.
۳-۱: روش انجام پژوهش:
با توجه به ماهیت و اهداف پژوهش، روش تحقیق، نیمه آزمایشی با بهره گرفتن از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل است. چون محقق نمیتوانست آزمودنیها را به شیوه تصادفی در گروه های مورد مطالعه قرار دهد و شرکت کنندگان از قبل سازماندهی شده بودند بنابرین از طرح نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده نموده است. بنا به اظهار نادری و سیف نراقی (۱۳۸۵) در شرایطی که امکان گزینش و تقسیم تصادفی آزمودنیها (دانش آموزان) وجود ندارد محقق می‌تواند برای انجام تحقیق تجربی از طرح آزمون مقدماتی و نهایی با گروه شاهد و بدون استفاده از گزینش تصادفی که یکی از طرحهای نیمه تجربی است بهره بگیرد (صص۹۶-۹۵). این طرح مشتمل بر دو گروه است که قبل و بعد از این که در معرض متغیر مستقل قرار بگیرند، مقایسه میشوند. در این طرح انتخاب آزمودنیها از جامعه و جایگزین شدن آن ها در گروه ها به صورت تصادفی انجام نمی شود، شکل زیر نمایشگر این طرح است.
جدول۳-۱٫ طرح پیش آزمون- پس آزمون
گروه ها
پیش‌آزمون
متغیر مستقل
پس‌آزمون
گروه آزمایش
T1
X
T2
گروه کنترل
T1
_
T2
ویژگیهای این طرح عبارت است از:
الف) از دو گروه آزمایش و کنترل استفاده شده است.
ب) هر دو گروه قبل و بعد از اجرای متغیر مستقل مورد مشاهده و اندازه گیری قرار گرفته‌اند.
ج) در این طرح منظور از «X» متغیر مستقل، «T1» پیش آزمون و «T2» پس آزمون است.
د) منظور از متغیر مستقل « الگوی مدیریت آموزش» است.
۳-۲: جامعه آماری:
یک جامعه آماری عبارت است از مجموعه‌ای از افراد یا واحدها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند (سرمد و همکاران، ۱۳۹۰). جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر کلیه پرستاران متاهل و دارای فرزند بود که در سال ۱۳۹۳ در بیمارستان میلاد تهران مشغول به کار بودند.
۳-۳: روش تحقیق
با توجه به اینکه در تحقیقات علوم انسانی بخصوص در روان شناسی امکان به کار گیری روش آزمایش در خیلی از موقعیت ها میسر نیست برای تعیین رابطه بین دو یا چند متغیر می توان از سایر روش های آماری مانند همبستگی استفاده کرد. از آنجا که در پژوهش حاضر هدف بررسی رابطه بین …
۳-۴: جامعه آماری
جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه پرستاران متاهل و دارای فرزند بود که در سال ۱۳۹۳ در بیمارستان میلاد تهران مشغول به کار بودند.
۳-۵: نمونه و روش نمونه گیری
تعداد نمونه این پژوهش ۳۰ نفر از پرستاران زن متاهل و دارای فرزند شاغل در بیمارستان میلاد تهران می‌باشد. نمونه‌گیری این پژوهش با بهره گرفتن از روش نمونه گیری تصادفی ساده(تمامی این پرستاران دارای شانس مساوی برای انتخاب شدن به عنوان یک شرکت کننده در پژوهش بودند) از بین کلیه پرستاران متأهل(زن) شاغل در بیمارستان فوق الذکر صورت گرفته است و سپس از بین کلیه پرستاران دارای ویژگی های ذکر شده تعداد ۳۰ نفر به عنوان حجم نمونه و آن گاه از این تعداد ۱۵ شرکت کننده به عنوان گروه کنترل و ۱۵ شرکت کننده به عنوان گروه آزمایش انتخاب شدند.
۳-۶: روش پژوهش
شرکت کنندگان انتخاب شده به پرسش نامه استرس پاسخ دادند و این پاسخ ها به عنوان خط پایه ثبت گردید. سپس مهارت‌های معنوی طی هشت جلسه به گروه آزمایشی آموزش داده شد و سپس همان مقیاس استرس در اختیار آزمودنی ها قرار گرفت و در نهایت داده های جمع آوری شده قبل از آموزش مهارت‌های معنوی و داده های بعد از آموزش مهارت‌های معنوی در دو گروه آزمایش و کنترل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
۳-۷: ابزار تحقیق
