۲- به لحاظ افزایش قابلیت مقایسه، دوره مالی آن ها منتهی به پایان اسفندماه باشد.
۳- بانک طی دوره زمانی تحقیق، تغییر سال مالی نداده باشد.
۴- اطلاعات مورد نیاز در دسترس باشد.
بنابرین با در نظر گرفتن محدودیتهای ذکر شده تعداد ۱۱۳ سال- بانک به عنوان نمونه آماری تحقیق انتخاب شدند.
۳-۴٫ بیان عملیاتی فرضیههای پژوهش
فرضیه پیشبینی یا انتظار پژوهشگر درباره چگونگی رابطه بین متغیرها میباشد و ابزار مناسبی برای رسیدن به راه حل مسئله است (بیدرام، ۱۳۸۱). فنون آماری مناسب برای بررسی صحت و سقم فرضیه ها، فنون فرض آماری هستند. به طور کلی، هدف آزمون فرض آماری، تعیین این موضوع است که با توجه به اطلاعات به دست آمده از داده های نمونه، حدسی که درباره خصوصیتی از جامعه میزنیم تأئید می شود یا خیر؟ چون ادعا ممکن است صحیح یا غلط باشد دو فرضیه مکمل در ذهن به وجود می آید: فرض H1 (ادعا صحیح است) و فرض H0 (ادعا صحیح نیست). با به کار بردن اطلاعاتی که از مشاهدات نمونه به دست می آید تصمیمگیرنده باید یکی از این دو تصمیم یا استنباط را انتخاب کند (آذر و مؤمنی، ۱۳۸۷، ص ۹۴و۹۵):
H0 را رد کند و نتیجه بگیرد H1به وسیله داده ها قویاً تأئید میشود.
H0 را رد نکند و نتیجه بگیرد داده ها H1را قویاً تأئید نمیکنند.
فرایند انتخاب یکی از دو تصمیم فوق را آزمون فرض آماری مینامند. در این پژوهش، با توجه به اهداف، دو فرضیه به صورت زیر تدوین و مورد آزمون قرار گرفت:
فرضیه اول تحقیق: بین استراتژی جسورانه سرمایه در گردش و انحراف معیار بازده دارایی ها در صنعت بانکداری ارتباط معناداری وجود دارد.
فرضیه دوم تحقیق: بین استراتژی جسورانه سرمایه در گردش و انحراف معیار بازده حقوق صاحبان سهم در صنعت بانکداری ارتباط معناداری وجود دارد.
۳-۵٫متغیرهای تحقیق
اساساً در هر کار تحقیقی، تعیین متغیرها یکی از عمدهترین مراحل تحقیق است. متغیر چیزی است که می تواند از لحاظ مقدار تغییر کند و معمولاً می تواند ارزشهای عددی متفاوتی بپذیرد. در واقع متغیر ویژگیهایی است که پژوهشگر آن را مشاهده، کنترل و یا در آن دخل و تصرف می کند. به طور کلی، متغیرها به دو دسته متغیر مستقل و وابسته تقسیم میشوند (آذر و مومنی، ۱۳۸۷).
۳-۵-۱٫متغیر مستقل
متغیر مستقل یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب، دخالت، دستکاری شدن توسط محقق، مقادیری را می پذیرد تا تاثیرش بر روی متغیر دیگر مشاهده شود(خاکی،۱۳۹۱). متغیرهای مستقل این تحقیق، استراتژی سرمایه گذاری جسورانه و استراتژی تامین مالی جسورانه میباشند.
الف- استراتژی سرمایه گذاری جسورانه[۴۱] (نسبت دارایی های جاری)
بهترین معیار برای شناسایی استراتژی جسورانهتر، مقایسه مبالغ سرمایه گذاری در دارایی های جاری نسبت به دارایی های غیرجاری میباشد. کاهش در سطح سرمایه گذاری در دارایی های جاری نشان میدهد که مدیران در مدیریت دارایی های جاری، استراتژی جسورانه را دنبال میکنند. اگرچه، سرمایه گذاری مقادیر بیشتر در دارایی های جاری نشان از استراتژی محافظه کارانه است. با اتخاذ استراتژی سرمایه گذاری جسورانه، به دلیل اینکه واحد اقتصادی در پرداخت به موقع بدهی ها در سررسید با مشکل نقدینگی مواجه می شود، لذا ریسک این واحدها افزایش مییابد. این متغیر از معادله ذیل به دست آمده است:
ب- استراتژی تامین مالی جسورانه[۴۲] (نسبت بدهیهای جاری)
اگر استراتژی تامین مالی واحد اقتصادی را دنبال کنیم، واحد اقتصادی می تواند برای تامین مالی عملیات خود بدهیهای جاری و یا بلندمدت را استفاده کند. اگر واحد اقتصادی برای تامین مالی عملیات خود از بدهیهای بلندمدت استفاده کند، استراتژی واحد اقتصادی محافظه کارانهتر است، در حالی که اگر واحد اقتصادی برای تامین مالی عملیات خود بیشتر از بدهیهای کوتاهمدت استفاده کند در آن صورت استراتژی واحد اقتصادی جسورانهتر میباشد. اتخاذ استراتژی تامین مالی جسورانه بدین صورت است که واحد اقتصادی در ترکیب تامین مالی خارجی، بیشتر از بدهی های کوتاه مدت استفاده می کند. استفاده از بدهی های کوتاه مدت در تامین مالی باعث خواهد شد که زمان سررسید بدهی ها زود باشد، که ممکن است واحد اقتصادی در پرداخت به موقع اینگونه بدهی ها با مشکل مواجه شود. این امر منجر خواهد شد تا ریسک واحد اقتصادی افزایش یابد. این متغیر به شیوه زیر محاسبه گردیده است:
۳-۵-۲٫متغیر وابسته
متغیر وابسته متغیری است که هدف محقق تشریح یا پیشبینی تغییرپذیری در آن است، به عبارت دیگر، آن یک متغیر اصلی است که به صورت یک مسئله حیاتی مورد بررسی قرار میگیرد. با تجزیه و تحلیل متغیر وابسته و شناسایی عوامل مؤثر بر آن، میتوان پاسخها یا راه حل هایی را برای مسئله شناخت. محقق به تعیین مقدار و اندازهگیری این متغیر و متغیر های دیگری که روی این متغیر اثر میگذارند، علاقه مند است (خاکی، ۱۳۷۸). متغیر وابسته تحقیق حاضر، مدیریت ریسک بنگاه اقتصادی (بانک) میباشد. بدین منظور، برای اندازه گیری ریسک از انحراف معیار بازده دارایی ها و انحراف معیار بازده حقوق صاحبان سهام طی ۴ سال متوالی استفاده شده است.
۳-۵-۳٫متغیرهای کنترلی
در یک پژوهش نمی توان اثر تمام متغیرهای یکدیگر هم زمان مورد پزوهش قرار داد، بنابرین پژوهشگر اثر پاره ای از متغیرهایی را که در رابطه متغیر مستقل و وابسته مداخله میکنند را کنترل نموده یا خنثی میکند این نوع متغیرها، متغیرهای کنترل نامیده میشوند(خاکی،۱۳۹۱).متغیرهای کنترلی در این پژوهش(متغیراندازه ، اندازه واحد اقتصادی، اهرم مالی و رشد واحد اقتصادی) میباشد.
متغیر اندازه (SIZE): به پیروی از مطالعات پیشین تاثیر متغیرهای زیر نیز در این رابطه کنترل می شود.
اندازه واحد اقتصادی ( Sizeit): یکی از متغیرهایی که ریسک واحدهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار میدهد، اندازه واحد اقتصادی میباشد که معیاری است برای تشخیص یزرگ یا کوچک بودن شرکتها و برای اندازه گیری آن می توان از شاخص هایی مانند ارزش دارایی ها، میزان فروش، ارزش بازار سهام و تعداد سهام استفاده کرد. در این تحقیق این متغیر به وسیله لگاریتم طبیعی مجموع دارایی ها اندازه گیری می شود.
اهرم مالی ( ): یکی از معیارهایی که ریسک سازمان را بیش از هر چیزی تحت تاثیر خود قرار میدهد، اهرم مالی میباشد. و از هزینه های ثابت مالی ناشی می شود (مدرس و فعلی،۱۳۸۷). در این تحقیق برای محاسبه اهرم مالی از رابطه ذیل استفاده شده است:
رشد واحد اقتصادی ( ): رشد واحد اقتصادی نیز ریسک واحد اقتصادی را تحت تاثیر قرار میدهد. این متغیر به صورت زیر محاسبه گردیده است:
۳-۶٫ روش جمع آوری اطلاعات