تفاوت بین حکومت شهری و حکمرانی شهری

تحولات اخیر در ساختار اجتماعی، اقتصادی و فضایی نواحی شهری، با تغییری در شیوه اداره شهرها همراه شده است که در متون مرتبط با بازساخت سیاسی شهرها، این نوع تحولات اغلب به عنوان حرکت از حکومت به حکمرانی تعریف می شود. اما با توجه به تفاوتی که میان این دو مفهوم وجود دارد نمی توان به منظور توجیه حرکت، واژه حکمرانی را جایگزین مفهوم حکومت کرد ( لاله پور، ۱۳۸۶).

استفاده از واژه حکمرانی به جای مفهوم حکومت بر این مسئله دلالت دارد که مدیریت شهری تنها وظیفه سازمان های بخش عمومی نیست، بلکه ارتباطات بین عاملان حکومتی و غیر حکومتی را نیز در بر می‌گیرد که با الگوی حکومت متفاوت است (راکدی، ۲۰۰۱).

در حقیقت حکومت مبانی رسمی سازمانی را تهیه می بیند در حالی که حکمرانی تدارک و روند آزمون مشارکت در اعمال قدرت عمومی است ( پلر و پیترز، ۱۳۸۶). حکومت مجموعه ای از نهادهای رسمی و حقوقی با قدرت قانونی است. اما حکمرانی نوعی فرایند است. این فرایند متضمن نظام به هم پیوسته ای است که هم حکومت و هم اجتماع را در بر می‌گیرد. کل نگری و فراگیری همه ابعاد کنشگران ‌و فرآیندهای مؤثر بر حیات و توسعه شهری را می توان خصلت غالب در تلاش ها و تحولات نظری مدیریت شهری دانست. این تحولات را در خلاصه ترین شکل ممکن می توان به صورت حرکت از الگوی پایه و قدیمی حکومت شهری به الگوی حکمرانی شهری تبیین و تعریف کرد ( کاظمیان، ۱۳۸۶). ‌بنابرین‏ دو مفهوم حکومت شهری و حکمرانی شهری را می توان دو سر یک طیف تصور کرد که مبین نگرش ها و الگوهای بسیار متفاوت و متمایزی هستند که هریک شکل و فرایند متفاوتی از مدیریت شهری را پدید می آورند (کاظمیان، ۱۳۸۶).

پس حکومت و حکمرانی دو الگوی متفاوت در شیوه اداره شهرها هستند که تفاوت این دو ایده را می توان به میزان قدرت، نفوذ و صلاحیت سه عنصر دولت، بخش خصوصی و بخش مردمی (جامعه) در جامعه شهری نسبت داد (راکدی، ۲۰۰۱).

کانون توجه ایده حکمرانی، ‌گروهی از عوامل بیرون از سازمان های رسمی دولتی است که تأکید عمده ای روی فرایندهای شبکه ای و مشارکتی دارد. در این الگو، ساختار شبکه ای جایگزین نظام های اداری- سیاسی از بالا به پایین حکومت شهری می‌شوند و در درون شبکه ها نیز به جز نظام اداری- سیاسی،‌ عاملان دیگری از بخش های خصوصی و داوطلبانه و سازمان های همکاری وارد نظام می‌شوند (همدینگر، ۲۰۰۴).

حکمرانی شهری با بهره گیری از سیاست از پایین به بالا وطراحی شبکه های خودساماندهی، رویکردهای قدیمی سلسله مراتبی از بالا به پایین و دیوان سالاری را کمرنگ و ناکارآمد کرده، زمینه نفوذ پذیری مرزهای بین سازمانی موجود در ساختار دولتی را فراهم آورده است. با توجه به مفاهیم و تعاریف ذکر شده در دو حوزه حکومت و حکمرانی، جدول شماره ۲-۶ تفاوت اصلی میان این دو مفهوم را به خوبی نمایان می‌سازد.

جدول۲- ۶ تفاوت بین حکومت شهری و حکمرانی شهری، منبع: (اسدی و همکاران، ۱۳۹۰)

1. 1. Good Urban Governance Index ↑

1. 1. United Nations Development Program ↑

1. 1. Tourist destination cities ↑

1. 1. Participation ↑

1. 1. Governance ↑

1. 1. Government ↑

1. 1. Keybernan ↑

1. 1. Responsive ↑

1. 1. Urban governance ↑

1. 1. UN-HABITAT ↑

1. 1. Good Governance ↑

1. 1. Participation ↑

1. 1. legislating ↑

1. 1. Transparency ↑

1. 1. Flexibility ↑

1. 1. consensus-based ↑

1. 1. Justice ↑

1. 1. Efficiency ↑

1. 1. Accountability ↑

1. 1. United Nation Educational, Scientific, Cultural Organization ↑

1. 1. Good Urban Governance ↑

1. 1. Urban Tourism ↑

1. 1. kazes ↑

1. 1. Centralization ↑

1. 1. Decentralization ↑

1. 1. Hall ↑

1. 1. Ibid ↑

1. 1. Whose City? ↑

1. 1. Participation ↑

1. 1. Partnership ↑

1. 1. Sustainable Development ↑

1. 1. Mayor-and-Council Form ↑

1. 1. Council – Manager Form ↑

1. 1. The Commission Form ↑

1. 1. Open Town Meeting and Representative Town Meeting ↑

1. 1. Weak Mayor-Council ↑

1. 1. Bosses ↑

1. 1. Political Machine ↑

1. 1. Strong Mayor-Council ↑

1. 1. Primusn Inter Pares ↑

1. 1. UDITE 2002-2004: Union Des Dirigeants Territorialix De Leurope ↑

1. 1. PCM: Public City Manager ↑

1. 1. Model of the Collective Leadership ↑

1. 1. Model of the Leadership by Committee ↑

1. 1. Collegiate Body ↑

1. 1. Executive Committee ↑

1. 1. Governing Responsibilities ↑

1. 1. Ceremonial Leader ↑

1. 1. Continental-Style Figure ↑

1. 1. Tefler and Sharpley ↑

1. 1. Tourism Development ↑

1. 1. Tefler and Sharpley ↑

1. 1. Sustainable Development of Tourism ↑

1. 1. Sustainable tourism development ↑

1. 1. IQM ↑

1. 1. Governance ↑

1. 1. Government ↑

1. 1. Kybernan ↑

1. 1. Kybernetes ↑

1. 1. Public private interface in urban environmental in management 2009. ↑

1. 1. McCarne ↑

1. 1. UNDP: United Nations Development Programme ↑

1. 1. Hamedinger ↑

1. 1. UN-HABITAT 2009 ↑

1. 1. World Bank ↑

1. 1. World Development

      ↑

1. 1. UNITAR: United Nations Institute for Training and Research ↑

1. 1. The Draft Vancouver Declaration ↑

1. 1. Urban Governance ↑

1. 1. Urban Government ↑