برپایه معیارهای پذیرفته شده بین‌المللی ،قاچاق موادمخدر فعالیت هایی است که کشت ،تولید،ساخت،فروش غیرقانونی موادمخدر وحتی سازمان ‌و تشکیلات،مدیریت یا ادارۀ امورمالی فعالیت های یادشده رادربرمی گیرد.سالمندان غیرمعتاد،سالمندان معتاد،خانواده ها و وابستگان آن ها را می توان بزه دیدگان مستقیم ‌و غیرمستقیم مواد مخدر به شمار آورد.زیرا میزان خطر وآسیب زیادی برای این افراد ودیگر افراد جامعه ایجاد می‌کنند.(سالمندانی که ‌در خیابان ویادرخانواده ای که دارای عضو معتاد هستند زندگی می‌کنند،بویژه بزه دیده جرم خرده فروش مواد مخدر می‌شوند.برای نمونه،دربررسی ازآنها مشاهده شد که فروشندگان مواد مخدر ‌در خیابان به منظور رهایی از پلیس ،مواد مخدر رادروسایل یاجیب سالمندان خیابانی می گذاشتند و وانمود می‌کردند که این مواد متعلق به آن ها نبوده است).

گفتار دوم:آزاردیدگی ناشی ازتوهین وفحاشی

باگذشت هردهه از زندگی،دایرۀ فرسودگی گسترده ای ،توان وانرژی افراد راتنگتر ‌و استقامت وشدت فعالیت های مارا محدوتر می‌سازد.همین امربهانه ای به دست بعضی از افراد می‌دهد تا مجموعه ارزشمند سالمندی راکه حاوی توانایی‌های بالقوه ای است که تعامل جدید دیدگاه های تازه نسبت به ارزش‌ها ودرنتیجه جهت گیری های نو وبینش عمیق تر ‌و تازه تری نسبت به مسائل زندگی رابهدنبال دارد،فراموشی کنند وآنها رامورد توهین وفحاشی قرار دهند.

درحالی که درسنین بالا ضعف قوای جسمانی ودماغی،از دست دادن همسر،تنهایی وبازنشستگی ومشکلات دیگر سالمندان راحساس تر وآسیب پذیرتر می‌سازد.هرگاه سالمندان آرزوها واحساسات ‌و احتیاجات خود را ظاهر سازند،افراد باتنفر یا تعجب به آن ها توجه خواهند کرد.

درجامعه آن ها عشق ‌و حسادت تنفرآور وبی معنا است.چهره پاک ومنزهی که جامعه ‌از سالمندان ترسیم می کندآنان رامردمی عاقل ومحترم عرضه می‌دارد.اگر پدریامادردرخانه فرزندان خود زندگی کنند،خطر توهین وبدرفتاری ‌با آنان وجود خواهد داشت.سالمندان ‌در مکان های عمومی بویژه درمحله هایی که سطوح بالایی ازجرم،اغتشاش وهرج ومرج وجود دارد،آزارواذیت های زیادی ازجمله سنگ پرتاب کردن به سمت آنان،فحش دادن،مزاحمت ‌و تخریب،مسخره کردن آن ها به دلیل دریافت حقوق بازنشستگی وهمچنین سایر اعمالی که می‌تواند جرم توهین وفحاشی انگاشته شود رامتحمل می شوندوحتی دربسیاری ازموارد نمی دانند که (بزه دیده)شده اند وپیرو آن عمل می تواننددرمحاکم حضور یابند ‌و شکایت کیفری مطرح کنند.

نظیر این اعمال درمحیط های خانگی وموسسه ای نیزاتفاق می افتد آنچه که در این رابطه لازم به ‌ذکر است این است که میزان رقم سیاه بزهکاری در این جرایم بسیاربالاست.به صورتی که سالمندان یا ازحقوق خودآگاهی ندارندیا اگر هم داشته باشند حوصله درگیر شدن درفرآیند پیچیدۀ دستگاه عدالت کیفری راندارند زیرا این اعمال راهمراه زندگی در دوران سالمندی می دانند.

باید معروض داشت نظربه اینکه همانند اطفال وزنان به جهت آسیب پذیربودن،توهین ومزاحمت برایآنان ‌در معابر ‌و اماکن عمومی،یک بزه خاص ودارای جنبه عمومی می‌باشد به نظر می‌رسد جرم انگاری توهین ومزاحمت برای اشخاص سالمند نیز باهمان اوصاف ‌در معابر ‌و اماکن عمومی،‌در کاهش آزاردیدگی آنان مؤثر باشد.

فلذابه نظرمی رسد ‌در اصلاحات قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۷۵(بخش پنجم قانون مجازات اسلامی)برای جلوگیری ازگستردگی وازدیاد بیش از حدقانون می بایست باواردنمودن واژه(سالمندان)درکنار اطفال وزنان درماده ۶۱۹قانون مجازات اسلامی،این ماده رابه شرح ذیل اصلاح کرد:

«هرکس دراماکن عمومی یا معابر،مزاحم اطفال،زنان یاسالمندان شودیابا الفاظ وحرکات مخالف شئون ‌و حیثیت به آنان توهین نماید به حبس ازسه ماه تایک سال ویا به یک تاپنج میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد.»

مبحث سوم:آزاردیدگی ناشی ازجرایم علیه تمامیت جسمانی وروانی

گفتاراول:آزاردیدگی ناشی ازتعرض جنسی

آمارهای رسمی جرائم درانگلستان نشان می‌دهد که فقط یک درصد از بزه دیدگان تجاوز جنسی به عنف راافراد بالای ۶۰سال تشکیل می‌دهند.درتحقیقی که بر روی سالمندان بزه دیده انجام شد ۳درصد ازآنها را بزه دیده تجاوزجنسی به عنف تشکیل داد.ازآنجاکه درقلمرو جرائم جنسی،علاوه برتجاوز جنسی به عنف آزارهای جنسی دیگر نیز جرم محسوب می شود،یقینأ بررسی تمام آزارهای جنسی،رقم این آمار رابالاتر خواهد برد،همان طورکه درتحقیق انجام شده،این رقم به ۷ درصد رسید(سه درصد تجاوز جنسی به عنف وچهار درصد آزارهای جنسی دیگر)به هر حال نقش رقم سیاه ‌در جرائم جنسی بسیار بالا است،چه بسا خود بزه دیدگان نیز دراعلام جرم آن را دارند،ولی تحقیقات پیرامون این جرائم،در پی بردن به ویژگی های روان شناختی،زیست شناختی واجتماعی بزه دیدگان این جرائم وحجم آن ها به ما کمک نمود تامارابه سوی ارقام تقریبی این نوع جرائم هدایت کند.

شماری ازمواردی که هرساله درموردآزارجنسی سالمندان برملا می شود توسط فرزندان آن ها یا افرادی است که برای نمونه خدمتکار یا خویشاوند سالمند بااو زندگی می‌کنند وقتی که فرد سالمند مشاعرخود را از دست می‌دهد،رضایت وی کمتر مطرح است وحتی ممکن است دچار صدمات بدنی نیزشود.

گفتاردوم:آزاردیدگی ناشی ازآدم ربائی وتوقیف غیرقانونی

آدم ربایان که به دنبال اخاذی پول یاخواسته های نامشروع دیگرهستند،ممکن است سالمندان رابه علت آسیب پذیری بیشتر انتخاب کنند وباربودن آن ها به خانواده شان راتحت فشارقراردهند،‌در یکی ازنمونه های بررسی شده وقتی که سالمند بعد از۳ ماه از دست آدم ربایان نجات پیداکرد شدت بیماری وضعف او آنقدر بودکه دربیمارستان بستری شد وبعدازگذشت مدتی مدید نیز نتوانسته ‌بود به سلامت نسبی خود برگردد.ازاعمال دیگرکه برضد آزادی سالمندان که همراه باخشونت انجام می‌گیرد(شبه جرم توقیف غیرقانونی) است.اعلامیه جهانی مربوط به حقوق بشر وقوانین اساسی وعادی کشورهای مختلف احترام به آزادی اشخاص رامورد توجه قرارداد.‌و ضمانت اجراهای کیفری رانسبت به موارد نقض آن مورد توجه قرارداده است.کسانی که مراقبت ‌از سالمندان رابرعهده دارند،بویژه وقتی که درموضع قدرت قرارمی گیرند،ممکن است به طور ناآگاهانه اگرچه نه بطورغیر عمدی درحال ارتکاب شبه جرم توقیف غیرقانونی باشند.در واقع دربرخی موارد،مصداق اعلامی توقیف وجود دارد.

برای نمونه ‌در یکی ‌از پرونده های مطروحه در دادگاه سالمندان دریک آسایشگاه ‌در اتاق های خود محبوس شده بودند،زیرا درون چوب های در،میخی وارد کرده بودند که ازباز نمودن درتوسط آن ها جلوگیری می کرد.توقیف غیرقانونی وقتی تحقق می‌یابد که آزادی حرکت کسی توسط دیگری بدون مجوز قانونی محدود شود.‌بنابرین‏ وقتی شخصی راضی ‌به این محدودیت است،تحقق نمی یابد.البته صرف عدم مقاومت وی رانمی توان رضایت تلقی کرد.

درعین حال این امکان وجود دارد که درموارد ضروری وبه منظور حفاظت ازخود شخص یادیگران ،آزادی حرکت وی به طور قانونی محدود شود.‌بار اثبات عذرمعنوی برای محدودیت ،به عهدۀ متهم است،زیرا ایجاد محدودیت یک شبه جرم است ونیاز به دلیل موجه دارد.به همین دلیل بازداشتی که ابتدائاً به طور قانونی بوده است باتغییر اوضاع واحوال وازبین رفتن ضرورت،ادامه آن غیرقانونی می‌گردد.

گفتارسوم:آزاردیدگی ناشی ازشکنجه