دانشاطلاعات بنیادی که حفظ معنادار آن ها برای درک و فهم دیگرمهارت ها و تولیدات بسیار مهم است

توصیف کردن،بازشناسی کردن گفتن ساده،نام بردن،تعریف کردن،انتخاب کردن،جورکردن،به یادآوردن،بازشناسی کردناستدلال مفاهیماستفاده از دانش بنیادی و پایه برای تصمیم گیری و روبرو شدن با مسایلتفسیر کردن، مثال آوردن، طبقه بندی کردن،خلاصه کردن،،مقایسه کردن،تبین کردن(یک رابطه علت و معلولی برقرارکردن)،ترکیب کردن،تشخیص شباهت ها وتفاوت ها،به صورت فرمول درآوردن،ارزشیابی کردن،نقدکردن،بحث نتایج بادلیلمهارت ‌ها استفاده از دانش و استدلال برای انجام عمل یا در حین انجام یک تکلیفمشاهده کردن،صحبت کردن با استدلال،خواندن با استدلال،اجراکردن با استدلال، به کاربستن با استدلال(مورد استفاده قراردادن)تولیداتاستفاده از دانش،استدلال و مهارت برای ایجاد یک محصولطرح ریزی یک عمل نوشتن یا پوستر برای یک موضوع،پدید آوردن یک گزارش

حوزه ی دانش به اطلاعاتی جزئی و کلی ‌در مورد واقعیت ها و روش ها، روابط میان عناصر ساخت کلی،چگونگی انجام کارها ومهارت های مربوط به موضوعات اشاره دارد. اهداف یادگیری در حوزه ی دانش با افعالی چون بداند، فهرست کند ،یادآوری کند، فرایند را بداند، با روش آشنا باشد و امثالهم همراه است.

حوزه ی استدلال به توانایی معنادادن به امور و استخراج منطقی نتایج از واقعیت ها و (اصول کلی)یا وارسی منطقی نتایج حاصل از واقعیت ها اشاره دارد. استدلال در حل مسئله نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.

فرایند های ذهنی دخیل در استدلال با افعالی چون پیش‌بینی کند،استنباط کند،طبقه بندی کند، فرضیه بسازد، مقایسه کند،نتیجه گیری کند، خلاصه کند، تحلیل کند، ارزشیابی کند همراه است.

حوزه ی مهارت ها به اجرای سلسله مراتب یک عمل یا به کاربستن دانش و استدلال در یک فعالیت معین اشاره دارد. هدف یادگیری مهارت با افعالی چون اجرا کند، به کاربندد، استفاده کند همراه است.

حوزه ی تولید به آفریدن یک محصول ، آفریدن دانش جدید به همراه تحلیل دانش و واقعیت ها یا خلق یک راه حل و مهارت ‌و الگو اشاره دارد. با حوزه ی هدف یادگیری تولید افعالی چون،یک جدول یا نمودار خلق کند،اطلاعات جدیدی درست کند،داستان جدیدی بنویسد و گزارش تحلیلی تولید کند.(استیگنز ، ۲۰۰۴)

ب)نوشتن هدف یادگیری عملکرد(تعریف عملکرد)

معلم لازم است برای نوشتن هدف یادگیری برای عملکرد از اصول معینی پیروی کند.لازم بذکر است شیوه ی نوشتن یک هدف یادگیری برای حوزه ی مهارتی متفاوت از شیوه ی نوشتن یک هدف یادگیری برای عملکرد است. به عبارت دیگر هدف یادگیری مربوط به «مهارت»مانندانتظار دارم«دانش آموز تغییرات شیمیایی را با آزمایش نشان دهد»،اگرچه به نشان دادن یک مهارت اشاره دارد اما نمی توان آن را به دلیل اینکه مهارت است،عملکرد دانست. زیرا همان‌ طور که قبلاً تعریف شد عملکرد توانایی استفاده از دانش و مهارت در موقعیت های جدید(مسئله)برای تولید راه حل،محصول یا یک مهارت ویژه است. مهارت اجرای یک عمل در یک حوزه ی خاصی را می توان با بهره گرفتن از فرم های مشاهده ی رفتاری از نوع وارسی رفتار(چک لیست)^[۳۳] یادرجه بندی رفتار(رنج لیست)^[۳۴] اندازه گیری کرد. برای نوشتن هدف یادگیری عملکرد لازم است محتوا و افعال رفتاری چهارحیطه ی دانش،استدلال،مهارت وتولید را با یکدیگر ترکیب کرده و انتظارات آموزشی خود را با بهره گرفتن از آن ها در یک یا دوجمله بنویسید. به عبارت دیگر جمله ای که انتظار آموزشی و بژیا هدف های یادگیری عملکرد را در برمی گیرد باید حاوی افعال ترکیبی مربوطه به دانش،استدلال،مهارت و تولید باشد.(خوش خلق، ۱۳۹۱)

۲٫نوشتن ملاک و شواهد آزمون عملکرد

ملاک ها وضعیت مطلوب بودن هدف های یادگیری یا تغییرات مورد انتظار را نشان می‌دهند. وقتی معلم پس از نوشتن هدف یادگیری از خود می پرسد شواهد رسیدن به هدف یادگیری چیست«یعنی من از کجا بفهمم که دانش آموز به تغییرات مورد انتظار رسیده است یا نه؟» در واقع ملاک های مطلوب بودن یادگیری و یا شواهد رسیدن به یادگیری اشاره می‌کند.ملاک ها در فرایند سنجش نقش مهمی ایفا می‌کند. آ ن ها باعث می‌شوند،قضاوت های مربوط به کیفیت عملکرد یادگیرنده در نگام مشاهده ی تکالیف عینی تر شود. در واقع ملاک یا شواهدهای یادگیری یه نقش اساسی در سنجش ایفا می‌کنند.ملاک ها ۱)هدف های عملکرد را به صورت عملیاتی تعریف کرده و به معلم کمک می‌کند تا به تهیه ی تکالیف هدفمند،باارزش و مرتبط با هدف های یادگیری اقدام کند.۲)بعدها در نقش فرم های توصیف عملکرد ظاهرشده باعث عینی ترشدن قضاوت های معلم به هنگام ارزش گذاری برای عملکردیادگیرنده می‌گردند ۳)بازخوردهای کیفی – توصیفی نمادی یا نوشتاری برای اصلاح و هدایت یادگیری فراهم می آورند. ‌بنابرین‏ معلم لازم است پس از نوشتن هدف یادگیری عملکرد(یا تغییرات مورد انتظارخود)نسبت به نوشتن ملاک های رسیدن به آن ها نیز اقدام کند. او در هنگام نوشتن ملاک ها،لازم است دقیقاً روشن کند که یک عملکرد مطلوب از نظراو چه نشانه هایی باید داشته باشد تا او با قاطعیت رسیدن دانش آموز به هدف های یادگیری مورد انتظار را تأیید ‌کند در جدول ب به چند نمونه از هدف های یادگیری عملکرد و ملاک های آن ها اشاره می شود.(خوش خلق، ۱۳۹۱)

جدول ۴-۲: ‌هدف‌های‌ یادگیری عملکرد و ملاک های آن

انتظار دارم پس از آموزش:

۱٫هدف یادگیری عملکرد:مفهوم جمع اعشار را درک و از آن برای رحل مسئله استفاده کند.

ملاک یا شواهد هدف یادگیری:

• • براس سوال هرمساله از جمع مناسب استفاده کند.

• دلایل استفاده از انواع جمع اعشار و نوشتن زیر هم ان از به روشنی توضیح دهد.

۲٫هدف یادگیری عملکرد: انتظار دارم پس از آموزش:

– مفهوم مدل مولکولی مواد جامد،مایع و کاغذ را با بهره گرفتن از مهرهای رنگی بسازد.

ملاک یا شواهد هدف های یادگیری:

• • نوع نمایش مولکولی را به نوع ماده ربط دهد.

• مواد را ‌بر اساس مدل مولکولی طبقه بندی کند.

۳٫هدف یادگیری عملکردی: انتظار دارم دانش اموز«مفهوم تغییر شیمیایی را درک کرده واز حرارت برای تغییر مواد استفاده کند».

ملاک ها یا نشانه های یادگیری:

• • تاثیر حرارت را به تغییر مواد ربط دهد.

• تغییرات مواد را ‌بر اساس تاثیرواری با یکدیگرمقایسه کند.

۳.نوشتن تکلیف آزمون عملکرد

الف) معرفی انواع تکالیف آزمون عملکرد

معلم پس از تعریف هدف یادگیری عملکرد و ملاک های آن، نسبت به تهیه ی تکالیفی که عملکرد مورد انتظار را دانش آموز فراخوانده و یا سبب شود اقدام می‌کند.تکالیف به تمرین ها وفعالیت هایی اشاره دارد که دانش آموز با انجام ان ها عملکرد یا توانایی استفاده از دانش و مهارت های آموخته شده را در تولید محصول،راه حل ویا هر مهارت ویژه نشان می‌دهد. نوشتن تکلیف به میزان تسلط معلم در موضوعات درسی وابسته است.معلم هراندازه برمحتوا ،نحوه ی معرفی و اموزش مفاهیم تسلط بیشتری داشته باشد به همان اندازه در نوشتن تکالیف با مطلوبیت بالا و پیچیده طوری که هدف یادگیری عملکرد و یا انتظار او را برآورده کند،موفق تر خواهد بود.