به طور کلی محققین در زمینه­ شادکامی و خوشبختی به نتایج ذیل رسیده ­اند:

۱- برخلاف آن چه تصور می شود احساس خوشبختی افراد جوان­تر و کسانی که در مرحله جوانی هستند، بیشتر از احساس خوشحالی افراد مسن­تر نیست. ۲- میزان خوشحالی مردم روستاها، بیشتر یا کمتر از مردم شهر نشین نیست. ۳- به نظر نمی­رسد که پول، وجهه یا موفقیت اجتماعی کلید خوشبختی یا شادکامی باشد. ۴- هر چند احتمال ضعیفی وجود دارد که افراد ثروتمند بیشتر از افراد فقیر احساس خوشحالی یا شادکامی منند ولی این تفاوت کمتر از میزانی است که بیشتر در ذهن داریم. ۵- مردمی که در فقر شدید زندگی ‌می‌کنند، کمتر احتمال دارد بسیار خوشحال باشند، اما وقتی ‌گروه‌های با درآمد بسیار بالا را با گرو­ههای با درآمد بسیار پایین مقایسه می­کنیم، نتایج حاصل نشان می­دهد درصد کسانی که خود را بسیار خوشبخت می­دانند به نسبت ۳۲ درصد برای ‌گروه‌های با درآمد بسیار بالا و ۲۵ درصد برای ‌گروه‌های با درآمد بسیار پایین بوده است. ۶-­ روابط و همبستگی­های اجتماعی در احساس خوشبختی افراد مؤثر هستند. ۷- افرادی که متأهل هستند در مقایسه با افرادمجرد، مطلقه، بیوه به طور متوسط بیشتر احساس خوشبختی ‌می‌کنند. ۸- در بین افراد مجرد نیز کسانی که دارای دوستی­های نزدیک و صمیمی می­باشند بیشتر از کسانی که فاقد این چنین دوستی­ها هستند احساس خوشحالی یا خوشبختی را تجربه ‌می‌کنند. ۹- مراقبت کردن از دیگران یا احساس این که دیگران از ما مراقبت ‌می‌کنند، نیز در احساس خوشحالی و خوشبختی مؤثر می­باشند. ۱۰- احساس رضایت از روابط و همبستگی­های اجتماعی می ­تواند نقش با اهمیتی را در سلامت روانی و احساس شادکامی ایفا کند. ۱۱- احساس شخص نسبت به خودش، بیشتر از عوامل همبستگی ­های اجتماعی در احساس خوشبختی وی مؤثر است. به عبارتی دیگر، افرادی که نسبت به خود احساس رضایت دارند و نیز احساس ‌می‌کنند که کنترل امور زندگی خود را بر عهده دارند در مقایسه با کسانی که نسبت به توانایی‌های خود کمتر احساس رضایت ‌می‌کنند یا خود را تحت تسلط نیروهای خارج از درون خود حس ‌می‌کنند احساس خوشبختی بیشتری را تجربه ‌می‌کنند. ۱۲- مزلومعتقد است که آدمی ابتدا می‌کوشد تا نیازهای مربوط به بقای خود مثل آب، غذا، ایمنی و خواب را ارضا کند پس از انکه نیازهای اساسی ارضاء شدند، نیاز آنان به عشق و تعلق و احترام به خویشتن و نیز ارضاء این نیازها می ­تواند نشان‌دهنده تفاوت بین کسانی باشد که احساس خوشبختی را تجربه ‌می‌کنند یا این احساس را ندارند. ۱۳- تحقیقات نشان می­دهد که به دست آوردن ثروت زیاد غیر منتظره نیز دارای اثرات دائمی اندک در ایجاد احساس خوشبختی در برندگان جوایز لاتاری یا بخت آزمایی بوده است. یکی از توضیحاتی که برای این وضعیت غیر عادی یا غیر متداول ‌می‌توان ارائه داد آن است که معمولاً ما خود را با شرایطی که در آن زندگی می­کنیم انطباق می­دهیم. حتی اعضای حسی ما نیز به سرعت نسبت به سطح خاصی از تحریکات سازگار می­شوند(ساعتچی، ۱۳۷۷).

۳- دیدگاه عصبی– شناختی: بسیاری از روانشناسان معتقدند که هیجان­ها را ‌می‌توان در سه دسته کلی و اساسی یعنی خشم، ترس و شادی طبقه بندی کرد. به اعتقاد این روانشناسان انواع دیگر هیجان­ها در واقع حالت­های گوناگون همین سه دسته کلی هیجان خشم، ترس و شادی هستند. مثلاً، نفرت، غصب و خصومت اشکال مختلف خشم هستند و اساس هیجان­هایی مانند حسادت و احساس گناه، هیجان ترس می‌باشند. بر اساس این نظریه پایه و اساس هیجان­هایی مانند عشق، خوشبختی، شادکامی (خوشی، خوشحالی، خرسندی و سعادت) نیز هیجان شادی است و غمگینی نیز احتمالاً ترکیبی از هیجان­های ترس و خشم است. در واقع، خشم یک هیجان نا مطبوع است و معمولاً در نتیجه ناکامی در موقعیت‌هایی ایجاد می شود که خارج از کنترل فرد است. ترس نیز با احساس خطر یا مواجهه با موقعیت خطرناک همراه است. ترس­ها می ­توانند واقعی یا غیر واقعی باشند و معمولی­ترین واکنش فرد در مقابل ترس آن است که از موقعیت ترس­آور فرار کند. اما شادی از مطبوع­ترین هیجان­های اساسی آدمی است مه در عین حال تعریف آن نیز مشکل­تر از دو هیجان دیگر است، شادی نوعی احساس نشاط و لذت است(ساعتچی، ۱۳۷۷).

پلاتچیک^[۸۵] (۱۳۷۶) هیجان­ها را به چهار بعد اصلی تقسیم می­ کند و جایگاه شادی و نشاط را در این چارچوب مشخص می­سازد. در این طبقه ­بندی هیجان­ها ‌بر اساس ابعاد زیر از یکدیگر مشخص شده‌اند که عبارت­اند از: ۱- مثبت و منفی. ۲- نخستین یا مختلط. ۳- قرار گرفتن در قطب­های متضاد. ۴- سطوح مختلف شدت. با توجه به ابعاد بیان شده ‌می‌توان شادی و نشاط را عنوان یک هیجان مثبت در نظر گرفت که امکان دارد با هیجان­های دیگر ترکیب گردد. این حالات در قطب متضاد با خشم، احساس گناه و افسردگی قرار می­ گیرند و میزان شدت آن­ها تغییرپذیر است.

هار^[۸۶] و لوتز^[۸۷](۱۹۸۱؛ به نقل از آریایی مقدم، ۱۳۸۲) معتقدند که حالات هیجانی بر اساس احساسات مثبت و منفی کوتاه مدت نسبت به یک موضوع معین (واقعی یا خیالی) برانگیخته می­ شود. مانستد^[۸۸] (۱۹۹۶؛ به نقل از جان بزرگی، ۱۳۷۸) هیجان­ها را واکنش­های عاطفی شدیدی تلقی می­ کند که تابع مراکز دیاسفالیک^[۸۹] و شامل تظاهرات نباتی­اند و جلوه­های آن­ها در شادی، ترس، خشم و تنفر قابل مشاهده­اند. پژوهش­های گوناگون روان­شناسی چهار متغیر اصلی که اجزاء هیجان را تشکیل می‌دهند، نام می­برند: ۱- ارزشیابی موقعیتی. ۲- تغییرات بدنی. ۳- تجلی هیجانی. ۴- عمل برانگیخته.

سانتروک^[۹۰] (۱۹۹۱؛ به نقل از جان بزرگی، ۱۳۷۸) معتقد است که هیجان­های منفی به کاهش سطح عزت نفس و کیفیت روابط با دیگران منجر می­شوند در صورتی که هیجان­های مثبت عزت نفس را افزایش می­ دهند و به گسترش روابط با دیگران می­انجامند. در چهارچوب هیجان­های مثبت نشاط هیجانی است که همه انسان­ها در جستجوی آن هستند و شدت آن نیز مانند هر هیجانی متغیر است.

۲-۲۱- ویژگی­های اصلی افراد شادکام

۱-­ اعتماد به نفس و عزت نفس. اشخاص شاد به خودشان علاقه­مند و متکی هسنتد. ۲- خوش بینی. مردم شاد به وقایع و اتفاقات آینده خوش­بین هستند و در ضمن آن­ها مالامال از امید می­باشند. ۳- برونگرایی. مردم شاد برونگرا، خوش مشرب، اجتماعی، اهل معاشرت و گفت و شنود هستند. ۴-کنترل شخصی. افراد شاد عقیده دارند که سرنوشتشان را خودشان انتخاب ‌می‌کنند و بر وقایع و حوادث و همچنین زندگی خود کنترل و احاطه دارند. ۵- شوخ طبعی. افراد شادکام دارای طبعی شوخ و مزاح‌گونه هستند. ۶- پذیرش خود، دیگران و طبیعت. افراد شاد خویشتن، افراد دیگر و عالم خارج را آن چنان که در واقع هستند، می­بینند و قبول دارند(آرگایل؛ ۱۹۹۰ به نقل از کریمی، ۱۳۸۱).

۲-۲۲- اسلام و شادی