۵- آزمون حافظه شرححال: آزمون حافظه شرححال (AMT) آزمونی برای بررسی حافظه شرححال رویدادی میباشد که اولین بار توسط ویلیامز و بردابنت[۹۶] (۱۹۸۶) و در کار با بیماران متمایل به خودکشی به کار برده شد. این روش شامل ارائه نشانه لغتهای دارای بار هیجانی متفاوت میباشد. به آن ها گفته میشود که به هر لغت، با رویدادی (خاطرهای) که بهواسطه لغات یادآوری میشود را بیان کنند، به آن ها گفته میشود که رویداد یادآوری شده میتواند مهم یا کماهمیت، مربوط به دوران گذشته یا اخیر باشد، اما باید یک رویداد اختصاصی باشد. چیزی که باید در یکزمان و یک مکان خاص رخداده و دارای یک مدتزمان محدود (یک روز یا کمتر) است. به شرکتکنندگان مثالی ازآنچه اختصاصی می گوییم ارائه میشود (برای مثال برای لغت لذت، پاسخ من معمولاً از مهمانی لذت میبرم درست نیست زیرابه زمان یا مکان خاصی اشاره ندارد ولی پاسخ، مهمانی علی در جمعه گذشته، صحیح میباشد، در چند کوشش آزمایشی مطمئن میشویم که افراد آموزشها را درست فهمیدهاند. ویلیامز و بردابنت (۱۹۸۶) برای هر لغت یک دقیقه به شرکتکنندگان به منظور ارائه پاسخ فرصت دادند. در مطالعات بعدی زمان لازم برای ارائه پاسخ ۳۰ ثانیه در نظر گرفته شد شکست در پاسخدهی در زمان مقرر به عنوان، اختصاصی، کدگذاری میشوند و در غیر این صورت به عنوان، غیراختصاصی، یا بیش کلی کدگذاری میشوند. کدگذاری پاسخها در راستای مطالعات موجود در این زمینه، نمرات را در سهطبقه به شرح زیر کدگذاری شده است:
(S) اختصاصی، شامل خاطرهای بود که یک یا کمتر از یک روز و در مکان و زمان مشخصی اتفاق افتاده بود (برای مثال برای لغت، شاد، پاسخ؛ سهشنبهشب گذشته که به دیدن مادربزرگم رفتم، شادبودم).
(G) کلی، اگر آن ها خلاصهای از رویدادهای تکراری را بازیابی کنند (برای مثال در پاسخ به کلمهٔ نشانه شاد؛ زمانی که به پارک میروم شاد هستم).
(E) گسترده، اگر آن ها خاطراتی را بازیابی کنند که بیش از یک روز اتفاق افتاده است (برای مثال در پاسخ به کلمه نشانه شاد، در سه هفته اقامتی که در خانه پدربزرگم داشتم شادبودم).
لازم به ذکر است که در این تحلیل فقط کدگذاریهای مربوط به خاطرات اختصاصی وارد پژوهش گردیدند
۵- پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان (CERQ؛ گارنفسکی، کرایج و اسپینهاون[۹۷]،۲۰۰۲).
این پرسشنامه چندبعدی جهت شناسایی راهبردهای مقابلهای شناختی افراد پس از تجربه کردن وقایع یا موقعیتهای منفی مورداستفاده قرار میگیرد. پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان یک ابزار خود گزارش دهی است و ۳۶ ماده دارد. اجرای این پرسشنامه بسیار آسان و برای افراد ۱۲ سال به بالا (افراد بهنجار و جمعیتهای بالینی) قابلاستفاده است. پرسشنامه شناختی هیجان ۹ راهبرد شناختی ملامت خویش، پذیرش، نشخوار گری، تمرکز مجدد موقعیت، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامهریزی، ارزیابی مجدد مثبت، تسهیل حادثه، فاجعه سازی و ملامت دیگران را ارزیابی میکند. دامنه نمرههای مقیاس از یک (تقریباً هرگز) تا پنج (تقریباً همیشه) است. هر زیر مقیاس شامل چهار ماده است. نمره کل هر یک از زیر مقیاسها از طریق جمعکردن نمره ماده ها به دست میآید؛ بنابرین دامنه نمرههای هر یک از زیر مقیاسها بین ۴ تا ۲۰ است. نسخه فارسی پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان توسط حسنی (۱۳۸۹) تدوینشده است. اعتبار زیر مقیاسهای نسخه فارسی پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان بر اساس روشهای همسانی درونی ۷۶% تا ۹۲% و باز آزمایی ۵۱% تا ۷۷% و روایی ملاکی بر اساس محاسبه همبستگی آن با نمرههای سیاهه دوم افسردگی بک (۱۹۹۶)، (۲۵% تا ۴۸%) و سازه آن بر اساس تحلیل مؤلفه اصلی با بهره گرفتن از چرخش واریماکس (با تبیین ۷۴ درصد واریانس) مطلوب گزارششده است (حسنی،۱۳۸۹).
۳-۷- فرایند پژوهش
ابتدا با مراجعه به اداره بهزیستی کل استان تهران و اخذ معرفینامه جهت مراجعه به مرکز اجتماع درمانمدار وردیج که تنها مرکز اجتماع درمانمدار در کل استان تهران میباشد و کسب تأییدیه از حراست بهزیستی و مرکز اجتماع درمانمدار، روال قانونی کار طی شد، سپس با هماهنگیهای لازم با مسئولین مرکز، روانشناس و روانپزشک مرکز، افراد واجد ملاکهای پژوهش انتخاب شدند و بهتمامی آن ها در جلسهای توجیه روال آزمونها و فرایند پژوهش ارائه گردید و از میان آن ها افرادی که مایل به شرکت در پژوهش بودند انتخاب شدند. تمامی آزمونها در اتاق مشاوره مرکز که ازلحاظ ویژگیهای روانسنجی محیطی کاملاً مناسب بود اجرا گردید، در تمامی فرایند پژوهش به دلیل جلوگیری از خستگی آزمودنیها، زمان و تغذیه کافی برای استراحت میان آزمونها نیز به افراد داده میشد، همچنین در فرایند پژوهش پنج نفر از افراد مقیم به دلیل لغزش از درمان اخراج شدند که تعداد نمونه به بیستوهفت نفر تقلیل یافت. پسآزمون هم در پایان درمان ۴ ماهه از آزمودنی ها گرفته شد. لازم به ذکر است که به دلیل سکونت آزمودنیها در استان های مختلف کشور، امکان انجام آزمون پیگیری وجود نداشت.
فصل چهارم
یافته های پژوهش
۴- تجزیهو تحلیل دادها / یافته ها
این فصل شامل یافته های پژوهشی حاصل از تحلیل آماری است. یافته های پژوهشی حاضر در دو بخش ارائه میشود؛ که شامل: ۱- اطلاعات توصیفی، میانگین، انحراف استاندارد، کمترین و بیشترین نمره افراد در مقیاسهای مربوط به متغیرهای پژوهش است. ۲- اطلاعات استنباطی و یافته های حاصل از تجزیهو تحلیل فرضیههای پژوهش میباشد.
۴-۱- اطلاعات توصیفی
میانگین سنی افراد مقیم مرکز ۵/۳۱ سال با انحراف استاندارد ۳/۷ سال میباشد همچنین میانگین مدت مصرف در این افراد ۵/۳ سال با انحراف استاندارد ۹۱/۲ سال میباشد. ۵۱ درصد آزمودنیها متاهل و ۴۹ درصد نیز مجرد بودند همچنین ۸۱ درصد شاغل و ۱۹ درصد بیکار بودند. مدت مصرفی نیز با میانگین ۴/۶ سال و انحراف استاندارد ۱/۳ سال بود (کمترین مدت مصرف: ۲ سال و بیشترین مدت مصرف: ۱۵ سال). در جدول ۴-۱ نیز نوع ماد مصرفی آزمودنی ارائه شده است.
جدول ۴-۱) نوع ماده مصرفی آزمودنی ها
نوع مواد
فراوانی
درصد
آمفتامین
۱۹
۳۷/۷۰
کوکائین
۶
۲۲/۲۲
اکستازی
۲
۴۰/۷
همان گونه که مشاهده میشود بیشترین سهم ماده مصرفی را مواد محرک آمفتامین و کوکائین دارا میباشند.