گفتار سوم : هیئت حل اختلافات ناشی از اجرای ماده ۵۶ قانون جنگل ها و مراتع
دعوای مطروحه در این هیئت ها، حداکثر ۱۰ روز توسط دبیر خانه هیئت بررسی و در صورت تکمیل بودن پرونده ها با تعیین وقت، در دستور کار هیئت قرار میگیرد.[۱۳۹] اعضای هیئت در وقت مقرر با بررسی تمام مدارک و اسناد و اخذ سوابق و مدارک موجود در ادارات مربوطه و انجام تحقیقات محلی و غیره نهایتاًً نظریه کارشناسی خود را ارائه می نمایند و رأی عضو قاضی نیز متعاقباً و منحصراًً بر اساس همان نظریه صادر میگردد.[۱۴۰] به این ترتیب هیچ زمان و مهلتی برای وقت رسیدگی، ارائه نظریه کارشناسی و صدور رأی مشخص نگردیده است. از طرفی با توجه به تعداد زیاد اعضای هیئت که هر کدام مسئولیت هایی نیز به عنوان کارمندان دولتی بر عهده دارند و فاصله زیاد جلسات رسیدگی، در عمل رسیدگی های موضوع مواد ۶ و ۷ زمان زیادی به طول انجامیده و از سرعت و مهلت منطقی برخوردار نیستند.
گفتار چهارم : مراجع حل اختلاف کارگر و کارفرما و سازمان تامین اجتماعی
بند اول : مراجع حل اختلاف کارگر و کارفرما
در خصوص رسیدگی های هیئت تشخیص به عنوان مرجع بدوی رسیدگی به اختلافات ناشی از اجرای قانون کار، اگر چه با وجود تأکید بر رسیدگی حضوری و لزوم تعیین وقت دعوت از طرفین، هیچ مهلتی در این مورد مشخص نگردیده است. ولی با توجه به انجام امر ابلاغ وقت رسیدگی توسط واحد کار محل که با سرعت انجام میگردد و همچنین با توجه به تکلیف واحد کار و امور اجتماعی به تشکیل تعداد مورد نیاز هیئت تشخیص جهت تسریع در رسیدگی به موجب تبصره ماده ۱ آیین نامه چگونگی تشکیل جلسات و نحوه رسیدگی هیئت تشخیص به نظر میرسد رعایت مهلت منطقی رسیدگی در این مراجع مورد توجه جدی قرار گرفته است. به نحوی که حتی به موجب ماده ۱۶۲ قانون کار مصوب ۱۳۶۹ یک مهلت یک ماهه برای هیئت حل اختلاف تعیین گردیده که در ظرف آن مهلت باید تلاش نمایند رسیدگی ها را انجام و رأی لازم را صادر نمایند. به این ترتیب ملاحظه میگردد که رسیدگی در این مراجع در یک مهلت منطقی صورت میگیرد.
بند دوم : هیئت بدوی و تجدید نظر تشخیص مطالبات سازمان تأمین اجتماعی
رسیدگی در این هیئت ها با ثبت پرونده در دفتر شروع و متعاقباً هیئت ها به موجب ماده ۸ آیین نامه ها هیئت های تشخیص مطالبات مصوب ۱۳۵۴ اقدام به تعیین وقت و ابلاغ آن به کارفرما از طریق دبیر خانه هیئت تجدید نظر می نمایند و در جلسه مذکور پس از بررسی و مطالعه محتویات پرونده و استماع اظهارات کارفرما در صورت حضور، مبادرت به صدور رأی می نمایند.[۱۴۱] به نظر میرسد نظر قانونگذار بر این بوده که با تعیین وقت رسیدگی نزدیک و ابلاغ سریع آن از طریق دبیرخانه هیئت تجدید نظر به کارفرما در عین حال حتی الامکان صدور رأی در همان جلسه رسیدگی مستنبط از مفاد ماده ۱۰ آیین نامه، یک مهلت منطقی را برای رسیدگی در این هیئت ها پیشبینی نماید.
گفتار پنجم : مراجع حل اختلاف مالیاتی
رسیدگی ها در هیئت های حل اختلاف مالیاتی و شورای عالی مالیاتی نیز به نظر میرسد با توجه به مشابهت رسیدگی ها در تعیین جلسات رسیدگی و دعوت از طرفین و ابلاغ و صدور رأی موضوع مواد ۲۴۶ الی ۲۵۱ قانون مالیات های مستقیم با رسیدگی مراجع قبلی، از مهلتی مشابه برخوردار میباشد.به این ترتیب با بررسی مهلت رسیدگی در مراجع اختصاصی اداری شبه حقوقی ملاحظه میگردد که به جز هیئت حل اختلافات ناشی از اجرای ماده ۵۶ قانون جنگل ها و مراتع، در همه آن ها تلاش بر این بوده که با سرعت بخشی به روند رسیدگی ها، رسیدگی و صدور رأی در یک مهلت منطقی صورت گیرد و بدین وسیله رعایت یکی از عناصر دادرسی منصفانه تضمین گردد.
مبحث پنجم : لزوم رعایت بی طرفی ، مستند و مستدل بودن آرای صادره و حق بر تجدید نظرخواهی در مراجع اداری شبه حقوقی در ایران