-
-
- سیاست تقسیم سود عامل دیگری است که در ارزیابی نقدشوندگی سهام باید مورد توجه قرار گیرد. سهامی که سود تقسیمی بالایی دارند، توسط سرمایه گذاران خریداری و نگهداری میشوند، بنابرین معاملات آن ها اندک است؛
-
-
- ساختار قانونی کارا برای تشویق مشارکت سرمایه گذاری خارجی. این امر با اجرای حداقل استانداردهای لازم برای حمایت از سرمایهگذار، نظیر استانداردهای حسابداری محقق می شود؛
-
- فرایند قانونی تصویب انتشار اوراق بهادار. اگر چه شواهدی مبنی بر رابطه ی مستقیم فرایند تصویب انتشار اوراق بهادار با نقدشوندگی وجود ندارد، برخی از پاسخدهندگان نظیر مالزی، اسرائیل و عمان تأکید کردهاند اصلاحاتی که در جهت تسریع فرایند تصویب انجام شده است، سرعت ورود به بازار اوراق بهادار را افزایش داده و در نتیجه میزان عرضه را نیز برای پاسخگویی به نیاز سرمایه گذاران بالا برده است. اثر مثبت اصلاحات مذکور بر نقدشوندگی به ویژه در اسرائیل محسوس بوده است.
- در بازارهای کمتر توسعه یافته، تمرکز اصلی همچنان بر موضوعات مهمی نظیر افزایش تعداد شرکتهای پذیرفته شده است. کمبود شرکتهای پذیرفته شده در بورس در این بازارها، اثر منفی بر نقدشوندگی دارد. در کاستاریکا شرکتهای خصوصی از مزایای پذیرفته شدن در بورس آگاه نیستند و سرمایه گذاران نیز از ویژگیهای ریسک و بازده ابزارهای سرمایه گذاری خود اطلاع ندارند. از آن گذشته واسطهگران خدمات مشاوره مناسبی ارائه نمیکنند. اکثر استراتژیهای سرمایه گذاری ماهیت انفعالی دارند و این امر موجب افزایش استراتژیهای خرید و نگهداری اوراق بهادار شده است (همان منبع ، ۳۲ ) ۱.
۳-۲ بخش دوم : نقد شوندگی سهام و عوامل مربوط به آن
اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان یکی از اجزای ساختار بازار،اخیراًً از اهمیت ویژه ای در ادبیات مالی برخوردار گشته است. اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام از معیارهای مهم نقدشوندگی بازار سرمابه محسوب می شود. بسیاری از تحقیقات از اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان معیار نقدشوندگی استفاده کردهاند. اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام با عوامل متعددی در ارتباط است. در این بخش، پس از شرح مختصری در مورد اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام، رهنمودهایی برای بررسی عوامل مؤثر بر اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام و همچنین عوامل تأثیرپذیر از اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام بر اساس تحقیقات قبلی انجام شده در این زمینه ارائه میگردد (رسائیان ، ۱۳۸۸، ۵۴) ۲.
۱-۳-۲ عوامل نقد شوندگی سهام
اکثر سرمایه گذاران )با افق سرمایه گذاری کوتا ه مدت( سهام بسیارنقدشونده را بر سهام کم نقدشونده ترجیح میدهند. منظور از نقدشوندگی، صرفاً سهولت در خرید و فروش دارایی مورد نظر است. از مهمترین عوامل مربوط به نقدشوندگی بازار سهام می توان به اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام اشاره کرد. نیاز به درک و اندازه گیری عوامل تعیین کننده ی اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش معامله گران در ارزیابی ساختار بازار رقابتی بسیار ضروری میباشد.
در این بخش پس از مرور مختصر کارهای گذشته، رهنمودهایی برای بررسی عوامل مؤثر بر اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام و همچنین عوامل تأثیرپذیر از اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام ارائه می شود.
قیمتی که یک معامله گر برای خرید اوراق بهادار پیشنهاد میکند را قیمت پیشنهادی خرید و قیمتی که برای فروش اوراق بهادار پیشنهاد میکند را قیمت پیشنهادی فروش اوراق بهادار میگویند. اختلاف بین این دو قیمت پیشنهادی نیز اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش اوراق بهادار نامیده می شود. معامله سهام زمانی اتفاق می افتد که خریدار و فروشنده در نقطه ای بین قیمت پیشنهادی خرید و قیمت پیشنهادی فروش به توافق برسند. این نقطه را قیمت تعادلی یا قیمت توافقی میگویند. هرچه اختلاف یا فاصله ی قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام کمتر باشد، خریدار و فروشنده زودتربه قیمت تعادلی میرسند و حجم معاملات سهام افزایش مییابد. این امر منجر به افزایش نقدشوندگی بازار سهام میگردد.
برخی محققان از معیارهای فعالیت معاملاتی همچون تعداد دفعات انجام معاملات و حجم معاملات به عنوان عوامل تعیین کننده ی اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام بهره گرفته اند.
در برخی دیگر از تحقیقات همچون تحقیق تینیک در سال ۱۹۷۲ ، بارنئا و لگو در سال ۱۹۷۵ و استل در سال ۱۹۷۸ اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام معیار نقدشوندگی بازار سهام و درصد روزهای انجام معامله از عوامل تعیین کننده ی آن است.
برنچ و فرید در سال ۱۹۷۷ و هریس در سال ۱۹۹۴ حجم پولی معاملات را به عنوان یکی از عوامل تعین کننده یاختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام معرفی میکنند . در ادامه به معرفی برخی از عوامل مؤثر بر اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان یکی از عوامل نقد شوندگی سهام و مطالعات انجام شده در خصوص هر یک پرداخته می شود (رسائیان ، ۱۳۸۸ ، ۵۵) ۱.
۲-۳-۲ اجزای اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام به عنوان یکی از عوامل نقد شوندگی سهام
اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام از سه جزء هزینه تشکیل میگردد: هزینه های اجرای سفارش، هزینه های نگهداری موجودی و هزینه های انتخاب نادرست.
۳-۳-۲ هزینه های اجرای سفارش:
هزینه هایی که مستقیماً با ارائه خدمات بازارگردانی در ارتباط است و شامل اقلامی همچون عضویت بورس، اجاره ی فضای بورس، هزینه های کامپیوتری، هزینه های سرویس اطلاعاتی، هزینه های نیروی کار )حقوق و دستمزد( وهزینه های فرصت وقت بازارگردآنها میباشد.
۴-۳-۲ هزینه های نگهداری موجودی:
هزینه هایی است که یک بازارگردان به دلیل مسوولیتی که در تجهیز سرمایه گذاران به فوریتهای مبادله )نقدینگی( دارد، متحمل می شود.این هزینه ها شامل هزینه ی فرصت از دست رفته ناشی از نگهداری موجودی توسط بازارگردآ نها و ریسک مربوط به نوسانات ارزش موجودی به دلیل تغییرات قیمت سهام میباشد.