۱٫ شاخص زمان : که فعالیت های گردشگری را به اشکال کوتاه مدت ( کمتر از یک روز ) ، میان مدت ( ۱ تا ۳ روز ) و دراز مدت ( بیش از ۳ روز ) از یکدیگر تفکیک می‌کند .

۲٫ شاخص مکان : که گردشگری را به صورت فعالیت هایی در حوزه های نزدیک ، میانی و خارج یا دور تقسیم بندی می کند .

۳٫ شاخص انگیزه : که بر اساس آن گردشگری با انگیزه های استراحتی، تفریحی ، درمانی، زیارتی ، فرهنگی، اقتصادی، آموزشی، ورزشی و … از یکدیگر تفکیک می‌گردد .

۴٫ شاخص فصل : که گردشگری را بر اساس فصول سال طبقه بندی می‌کند .

۵٫ شاخص شکل و سازماندهی سفر : مانند انفرادی،گروهی،خانوادگی و … که ترکیب گردشگری را مشخص می کند .

۶٫ شاخص وسیله نقلیه مورد استفاده : که بر اساس نوع وسیله نقلیه طیقه بندی می شود .

۷٫ شاخص نوع و محل اقامت : که گردشگران را بر اساس نوع و محل اقامت هم از نظر کیفی و هم از نظرکمی طبقه بندی می‌کند . مانند گردشگران مقیم در هتل ها یا خانه های ویلایی و یا پانسیون های خانگی و غیره .

۲-۴-۷انواع گردشگری

در دنیای امروز با تخصصی شدن همه امور ، به فعالیت های گردشگری نیز بایستی به شکل تخصصی نگاه کرد . چرا که توریست های هر رشته از گردشگری ممکن است با سایر گردشگران از نظر سن ، جنس ، میزان تحصیلات ، کشور مبداء و … متفاوت باشند . اما صاحب نظران این رشته گردشگری به طرق مختلف دسته بندی نموده اند

وانس اسمیت از شش گونه گردشگری به صورت زیر نام می‌برد ( الوانی ، ۱۳۷۳، ۱۰۸ ) :

۱) گردشگری قومی ۲) گردشگری هنری ۳) گردشگری تاریخی ۴) گردشگری طبیعت گرا ۵) گردشگری تفریحی ۶) گردشگری کاری

دکتر علی اصغر رضوانی نیز انواع و اشکال توریسم را به شرح ذیل تقسیم بندی نموده است :

۱) توریسم تفریحی و استفاده از تعطیلات ۲) توریسم درمانی ۳) توریسم فرهنگی و آموزشی ۴) توریسم اجتماعی ۵) توریسم ورزشی ۶) توریسم مذهبی و زیارتی ۷) توریسم بازرگانی ۸) توریسم سیاسی .

دکتر محمد حسین پاپلی یزدی گردشگری را از نظر مکانی و موضوعی بدین گونه تقسیم بندی نموده است :

الف) گردشگری از نظر مکان مقصد:

۱٫گردشگری شهری۲٫ گردشگری روستایی۳٫ گردشگری عشایری،قومی،قبیله ای۴٫گردشگری در طبیعت ۵٫گردشگری ساحلی و دریایی۶٫ گردشگری کوهستانی۷٫ گردشگری هوا- فضا ۸٫ گردشگری زیست محیطی

ب)گونه های گردشگری از نظر موضوع:

۱٫گردشگری دریایی ۲٫ گردشگری برف ۳٫ گردشگری فرهنگی و هنری (گردشگری میراث) ۴٫گردشگری اجتماعی ۵٫ گردشگری علمی – آموزشی ۶٫ گردشگری درمانی ۷٫ گردشگری در طبیعت ۸٫ اکوتوریسم ۹٫گردشگری ورزشی ۱۰٫ گردشگری و چشم اندازهای کشاورزی و عشایری ۱۱٫گردشگری شکار و صید ۱۲٫گردشگری تجاری ۱۳٫ گردشگری سیاسی ۱۴٫گردشگری آثار جنگ ۱۵٫ گردشگری زیارت اهل قبور ۱۶٫گردشگری تبهکاری vandalism 17. گردشگری مجازی

هر کدام از انواع گردشگری که در بالا ذکر شد دارای زیر شاخه های فراوانی است که از ذکر آن ها خوداری گردید.به نظر می‌رسد آنچه مهم است اینکه مدیران هر محلی با بهره گرفتن از متخصصین امر نسبت به برنامه ریزی امر گردشگری متناسب با محل خویش اقدام واز برکات این صنعت بهره مند شوند .

۲-۴-۸انواع تعاریف گردشگری

۲-۴-۸-۱گردشگری تاریخی:

یکی از مواردی که در صنعت گردشگری وجود دارد برنامه ریزی جهت بازدید از اماکن تاریخی مورد علاقه گردشگران است. گردشگران با توجه به مدت زمان بسیار محدودی که برای بازدید از شهرهای معروف در اختیار دارند علاقمند به بازدید از اماکنی هستند که با توجه به شناخت اولیه آن ها، بیشترین مطلوبیت را کسب کنند. منظور از گردشگری تاریخی منظور بازدید از موزه ها و ابنیه های تاریخی است.

۲-۴-۸-۲گردشگری فرهنگی:

گردشگری ابزاری است برای نزدیکی فرهنگ ها Litvin,2000, Higgins-, Desbiolles,2006 Kelly, 2006 Kim & Crompton,1990 ,D’Amore,1988)). جهانگردی فرصتی برای آموزش افراد درباره ی فرهنگ ها و محیط های دیگر به علاوه میراث ملی خودی و اغلب تفاوت های سیاسی و ایدئولوژی فریبنده و کاهش نگرش های متعصبانه؛ یعنی، رسیدن به تعامل و ارتباطات میان فرهنگی را فراهم می‌کند )ضرغام بروجنی،۶۰،۱۳۸۹). مونیر بوشناکی در اجتماع جهانی فرهنگ ها در سال بر نقش گردشگری در ایجاد مکان هایی برای بیان و هویداسازی فرهنگ‌ها تأکید می‌کند، که نتیجه ی آن شکلی از گفتگوی بین فرهنگی است، که منجر به صلح و تسهیل روند توسعه ی پایدار می شود(رابینسون و پیکارد،۲۰۰۶). گردشگری به دلیل تفاوت در فرهنگ ها، اخلاق و مذاهب، ارزش ها، سبک زندگی، زبان و سطوح رفاه می‌تواند به عنوان عاملی در ایجاد برخورد های فرهنگی ظاهر شود(استنی،۲۰۰۴، ۲۲-۲۳). از بین بردن تصورهای غلط و دادن فرصتی به افراد برای آشنا شدن با انسان هایی از فرهنگ های متفاوت به اجتناب از این تعارضات و گسترش صلح کمک می‌کند. گردشگری با درهم آمیزی موزون فرهنگ ها از طریق درک آداب و رسوم جوامع میزبان، سبک زندگی و محیط منجر به افزایش احترام به فرهنگ جامعه ی میزبان می شود(ساکر و جورج،۲۰۱۰).

۲-۴-۸-۳گردشگری مذهبی:

گردشگری مذهبی، سابقه‌ای به قدمت تاریخ دارد و در ایران از مساجد، امامزاده‌ها و بقعه‌ها، آرامگاه‌ها و قبور، تکیه‌ها و حسینیه‌های قدیمی گرفته تا آتشکده‌ها و آتشگاه‌ها، صومعه‌ها و خانقاه‌ها، این نوع از گردشگری با استقبال مردم روبه‌رو شده و درآمدی نیز دارد. اما شاید جالب باشد که این نوع اماکن مذهبی امروز از حالت ملی خارج شده و به سمت فرامحلی شدن حرکت ‌کرده‌است و برای دولت‌های کشورهای مختلف که اماکن یاد‌شده در آن قرار دارد، درآمدهای هنگفتی به همراه دارد. در مقابل، دولت‌ها تلاش می‌کنند با ایجاد زیرساخت‌ها و تلاش برای حفظ میراث معماری و ابنیه تاریخی مذهبی کشورهای خود، به جذب گردشگران کمک کنند.
ولی با این حال هیچ چیز نمی‌تواند اهمیت گردشگری مذهبی را نادیده بگیرد. نوع جدیدی از گردشگری که به تمامی تاریخ بوده و هست.

۲-۴-۸-۴گردشگری ورزشی:

ورزش یکی از فعالیت‏های مهم گردشگران در حین گردشگری است و گردشگری و مسافرت نیز با انواع مختلف ورزش همراه است .گردشگر کسی است که برای مدتی،دست کم یک شب،و نه بیش از یک سال به کشوری غیر از وطن یا محل سکونت معمولی خود مسافرت می ‏کند وهدف او کار کردن وپول درآوردن در آن کشور نیست (گی چاک وای،۱۳۸۲). همچنین گردشگر ورزشی بازدید کننده‏ای موقتی است که حداقل۲۴ ساعت در محل رویداد اقامت می ‏کند و هدف او شرکت در رویدادی ورزشی است .