PPE_it: خالص اموال و ماشین آلات و تجهیزات تقسیم بر جمع دارایی­ ها

INTANG_it: خالص دارایی­ های نامشهود تقسیم بر جمع دارایی­ ها

EQINC_it: سود حاصل از سرمایه گذاری تقسیم بر جمع دارایی­ ها

R&D_it: هزینه­ های تحقیق و توسعه تقسیم بر جمع دارایی­ ها

EMP_it: لگاریتم طبیعی تعداد کارکنان شرکت

ΔSALE_it: تغییر در فروش شرکت

SIZE_it-1: اندازه شرکت لگاریتم طبیعی ارزش بازار شرکت

MB_it-1: نسبت ارزش بازار شرکت به جمع حقوق صاحبان سهام

۳-۵-۲- تفسیر متغیرهای تحقیق

– متغیر مستقل:

متغیر مستقل مورد استفاده در الگوی رگرسیونی این تحقیق مسئولیت پذیری اجتماعی ‌می‌باشد.

– متغیر های وابسته:

متغیرهای وابسته مورد استفاده در الگوی شماره “۲”این تحقیق به شرح زیر ‌می‌باشد:

اولین معیار اندازه گیری اجتناب مالیاتی، نرخ مؤثر مالیات نقدی ( ) ‌می‌باشد که از طریق تقسیم وجه نقد پرداختی بابت مالیات بر سود قبل از کسر مالیات محاسبه می­گردد. نرخ مؤثر مالیات نقدی محدودیت­های عمده گوناگون مرتبط با نرخ مؤثر مالیات تعهدی را حل می­ نماید. اول: تا زمانی که نرخ مؤثر مالیات تعهدی مستثنی از ذخیره­های مالیات بالقوه ناشی از فعالیت­های اجتناب مالیاتی است (که موجب به وجود آمدن اختلاف موقت مالیات می­ شود)، این نرخ تنها منعکس کننده صرفه جویی­های مالیاتی ناشی از استراتژی­ های برنامه ریزی مالیاتی خواهد بود که باعث به وجود آمدن هر دو اختلاف دائم و موقت مالیات می شود. ( و )

ثانیاًً نرخ مؤثر مالیات تعهدی شامل بدهی­های احتمالی مالیاتی مرتبط با عدم قطعیت ‌در مورد وضعیت مالیاتی شرکت در هنگام ارائه اظهار نامه مالیاتی خواهد بود و ممکن است باعث ارزیابی کمتر از واقع میزان فرار مالیاتی واحد تجاری گردد. در مقابل ذخیره مالیات هیچگونه تاثیری بر روی نرخ مؤثر مالیات ندارد که این امر می ­تواند به طور صحیح تری منعکس کننده اجتناب مالیاتی واحد تجاری بر اساس اظهارنامه ابرازی خود باشد.

دومین معیار اندازه گیری اجتناب مالیاتی، نرخ مؤثر مالیات نقدی بلندمدت( )‌می‌باشد که نحوه اندازه ­گیری آن از تقسیم مجموع وجوه نقد پرداختی بابت مالیات در طی ۴ سال بر مجموع سود قبل از کسر مالیات همان دوره به دست می ­آید. دیرنگ و همکاران در سال ۲۰۰۸ از همین معیار برای سنجش اجتناب مالیاتی استفاده کردند.

معیار سوم اندازه گیری اجتناب مالیاتی، اختلاف دائمی مالیات ( ) ‌می‌باشد که از طریق اختلاف بین مالیات ابرازی و مالیات طبق برگ تشخیص صادره از سوی اداره دارایی تقسیم بر مجموع دارایی­ ها ی اول دوره به دست می ­آید. فرانک و همکاران ( ۲۰۰۹ ) از همین معیار برای
اندازه ­گیری اجتناب مالیاتی استفاده کرد. این معیار تنها بیانگر استراتژی­ های اجتناب مالیاتی ناشی از اختلاف دائمی نرخ مالیات خواهد بود.

۳- ۶ – خلاصه فصل سوم

در این فصل به منظور بررسی موضوع تحقیق به جزئیات روش تحقیق و نحوه طرح مسئله و
فرضیه ­های تحقیق پرداخته شد. برای جمع‌ آوری داده ­های مورد نیاز از اطلاعات شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استفاده گشت و برای این منظور از نرم افزار ره آورد نوین، تدبیرپرداز، صورت­های مالی اساسی و پایگاه اینترنتی مرتبط بهره گرفته شد. جهت آزمون فرضیه ­های تحقیق با تبعیت از تحقیق هوی و دیگران (۲۰۱۳) از مدل رگرسیون خطی چند متغیره استفاده شد و ‌به این منظور برای انجام آزمون­های آماری مرتبط، نرم­افزار SPSS به کار گرفته شد. در هر یک از فرضیه ­ها به منظور بررسی معنی­دار بودن الگو از آماره F و برای آزمون معنی­دار بودن متغیرهای مستقل از آماره t استفاده گشت. همچنین آزمون معنی دار بودن ضریب همبستگی ® با بهره گرفتن از آماره t و آزمون خود همبستگی بین مشاهدات با بهره گرفتن از آماره «دوربین – واتسون» نیز در هنگام بررسی هر یک از فرضیه‌ها مورد توجه قرار گرفت. ضمناً با توجه به استفاده از رگرسیون خطی درآزمون فرضیه ­ها، مفروضات اساسی این الگو ها نیز مورد بررسی قرار گرفتند.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

۴ – ۱ – مقدمه

این تحقیق به بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت با اجتناب مالیاتی شرکت­های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می ­پردازد. فرضیه‌های تحقیق حاضر به پشتوانه تحقیق هوی و همکاران (۲۰۱۳) تدوین شده است. برای آزمون فرضیه‌ها از مدل رگرسیون خطی چند متغیره‌ای استفاده می‌شود که داده های مورد نیاز آن از طریق اطلاعات صورت­های مالی شرکت­های نمونه جمع‌ آوری شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده های مدل تحقیق از نرم افزارهای آماری SPSS استفاده شد. با بهره گرفتن از این نرم افزار آماری و در راستای آزمون فرضیه‌های تحقیق به بررسی مفروضات اساسی مدل رگرسیون خطی، آزمون معنی داری مدل تحقیق، معنی داری متغیرهای مستقل، ضریب همبستگی مدل و آزمون خود همبستگی بین مشاهدات نیز توجه شده است.

۴-۲- آمار توصیفی

یکی از فرایندهای تجزیه و تحلیل داده های تحقیق دسته بندی و معنی دادن به مشاهدات خام و اطلاعات گردآوری شده و استخراج متغیرها است. به فرایند استخراج متغیرهای تحقیق در فصل سوم اشاره شده است. هر یک از متغیرهای تحقیق ‌بر اساس فرمول هایی که برای تبدیل داده ­های خام به متغیرها است، استخراج شده است. داده ­های متغیرهای تحقیق با دو سطح از مقیاس اندازه ­گیری و اندازه­ گذاری شده است.

با توجه به محدودیت­های زمانی تحقیق که حاکی از آزمون فرضیات طی دوره های طولانی است. ‌بنابرین‏ نتایج اصلی آزمون فرضیه­­های تحقیق را باید در مدل ۵ ساله (از سال ۱۳۸۷ لغایت ۱۳۹۱) جستجو نمود. از این رو، در این قسمت آمار توصیفی متغیرهای مدل ۷ ساله تحقیق در جدول ۴-۱ نشان داده شده است. ضمناً خروجی­های اصلی نرم افزار آماری SPSS برای آمار توصیفی متغیرهای مدل تحقیق در پیوست شماره ۱ ارائه شده است.

در جدول ۴-۱ به ازای هر یک از متغیرهای مدل، شاخص­ هایی از قبیل تعداد نمونه ها، دامنه تغییرات متغیرها، حد پایین و بالای دامنه تغییرات، میانگین، انحراف معیار ،ضریب کشیدگی، ضریب چولگی، میانه، مُد و چارک­های ۲۵% ،۵۰% و ۷۵% متغیرها نمایش داده شده است.

ضریب کشیدگی(k) و ضریب چولگی(sk) هر یک از متغیرهای مدل تحقیق که در جدول(۱-۴) نمایش داده شده است، بدین ترتیب تفسیر می­شوند که قدرمطلق این ضرایب چنانچه کوچکتر یا مساوی ۱/۰ باشند (۱/۰≥│sk یا k│) توزیع نرمال است، اگر بزرگتر از ۱/۰ و کوچکتر یا مساوی ۵/۰ باشند (۵/۰≥│sk یا k│>1/0) توزیع تقریباً نرمال است و در صورتی که بزرگتر از ۵/۰ باشند (۵/۰<│sk یا k│) تفاوت بین توزیع مربوطه با توزیع نرمال فاحش است.